Het arbeidsmarktpakket bevat meerdere maatregelen en initiatieven die duurzame arbeidsrelaties binnen wendbare ondernemingen stimuleren.
Het kabinet heeft samen met sociale partners een arbeidsmarktpakket uitgewerkt, waarbij zorgvuldig is gezocht naar een goede balans tussen het realiseren van meer zekerheid voor werkenden, en meer
wendbaarheid voor werkgevenden.
De maatregelen uit het arbeidsmarktpakket zijn een resultante van jarenlange maatschappelijke discussies. Zij komen voort uit adviezen van onder andere de commissie-Borstlap en het SER-MLT-advies, die erop wezen dat de arbeidsmarkt uit balans is geraakt. Dit heeft geleid tot afspraken in het coalitieakkoord van dit kabinet. Deze afspraken zijn vervolgens uitgewerkt tot een arbeidsmarktpakket,
zoals beschreven in de hoofdlijnenbrief en de voortgangsbrief.
Ook nu het kabinet demissionair is, ziet de minister het als haar verantwoordelijkheid om de
wet- en regelgeving van dit arbeidsmarktpakket zo ver mogelijk uit te werken. Mocht een volgend kabinet daartoe besluiten, dan is het in de gelegenheid om voortvarend met deze wet- en regelgeving aan te slag te gaan.
Een groot aantal voorgenomen maatregelen loopt op schema. Het gaat dan onder meer over het wetsvoorstel meer zekerheid flexibele arbeid, de verlenging van de IOW, het wetsvoorstel zzp en het wetsvoorstel rondom de re-integratieverplichtingen in het tweede ziektejaar.
Bij de uitwerking van twee andere maatregelen – de Crisisregeling Personeelsbehoud en de
arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen – hebben we te maken met complexiteit in de inhoudelijke uitwerking en de beoogde uitvoering van de maatregelen. Daardoor kosten zij meer tijd dan eerder gemeld.
Overzicht maatregelen
De minister geeft hierna een overzicht van de maatregelen binnen het arbeidsmarktpakket. Per maatregel geef ik mijn verwachting van het moment van internetconsultatie en, wanneer van toepassing, het eerste moment waarop zij verwacht dat de voorstellen gereed kunnen zijn voor indiening bij de Tweede Kamer. Dat laatste is uiteraard afhankelijk van het succesvol doorlopen van de verschillende stappen in de wetgevingstrajecten, en daarmee onzeker. Ook kan een volgend kabinet hier anders over beslissen. Van Gennip schetst hierna wanneer indiening bij de Tweede Kamer naar huidige inschatting mogelijk zal zijn.
In totaal zes wetstrajecten
Het arbeidsmarktpakket bevat zes wetstrajecten. Daarvan zijn drie wetsvoorstellen al in internetconsultatie geweest, waaronder de verlenging van de IOW en het wetsvoorstel meer zekerheid flexibele arbeid.
- Het wetsvoorstel verlenging IOW kan naar verwachting eind dit jaar aan de Tweede Kamer worden aangeboden.
- Het wetsvoorstel flexibele arbeidsrelaties kan naar verwachting in Q2 van 2024 gereed zijn voor aanbieding aan de Tweede Kamer.
- Het wetsvoorstel zzp is onlangs in internetconsultatie gegaan. De minister verwacht dat dit wetsvoorstel in het tweede kwartaal van 2024 aan de Tweede Kamer kan worden aangeboden.
- Daarnaast is ook de algemene maatregel van bestuur die de uitzondering voor overwerk binnen de premiedifferentiatie regelt, in internetconsultatie gegaan.
Deze vier trajecten liggen hiermee op schema.
Wet re-integratieverplichtingen in tweede ziektejaar
Van Gennip verwacht daarnaast dat het wetsvoorstel rondom de re-integratieverplichtingen
in het tweede ziektejaar uiterlijk in november 2023 in internetconsultatie kan gaan.
Verder is, conform de brief van 3 april jl., het wetsvoorstel RIV-toets UWV door arbeidsdeskundigen ingetrokken. Tot slot is de verdere vrijval in de envelop voor verbetering van de loondoorbetaling bij ziekte (incidenteel en structureel) op Prinsjesdag beschikbaar gekomen voor lastenverlichting bedrijfsleven.
Crisisregeling Personeelsbehoud en AOV voor zelfstandigen
Het wetsvoorstel Crisisregeling Personeelsbehoud kan naar verwachting in het eerste kwartaal van 2024 in internetconsultatie gaan. Het is de verwachting dat het wetsvoorstel in het vierde kwartaal van 2024 gereed is voor indiening bij de Tweede Kamer.
Ook het wetsvoorstel arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen kan naar verwachting in het eerste kwartaal van 2024 in internetconsultatie gaan.
Gezamenlijke wetsvoorstel in vierde kwartaal van 2024
Wat betreft de indiening bij de Tweede Kamer van het wetsvoorstel arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen, heeft dit kabinet in de voortgangsbrief aangegeven van plan te zijn om dat wetsvoorstel samen met het wetsvoorstel re-integratieverplichtingen in het tweede ziektejaar in één wetsvoorstel aan de Tweede Kamer aan te bieden. In dat geval verwacht de minister dat dit gezamenlijke wetsvoorstel in het vierde kwartaal van 2024 gereed kan zijn voor indiening bij de Tweede Kamer.
Of als twee separate wetsvoorstellen indienen
Een volgend kabinet kan er ook voor kiezen om, mede met het oog op de snelheid, de twee maatregelen als separate wetsvoorstellen in te dienen. Vanzelfsprekend zet het kabinet zich in om de uitwerking van de maatregelen waar mogelijk te versnellen. Het wetsvoorstel arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen zal in het eerste kwartaal van 2025 in het Staatsblad moeten worden gepubliceerd.
Leven Lang Ontwikkelen-beleid
Hiernaast omvat het arbeidsmarktpakket het Leven Lang Ontwikkelen-beleid en de hervorming van de arbeidsmarktinfrastructuur. De minister is op dit moment op deze onderwerpen voorstellen voor beleid nader aan het uitwerken. Op een later moment ontvangt de Tweede Kamer daar verdere informatie over.
Balans in het oog houden
Om uiteindelijk een goede uitwerking op de arbeidsmarkt te garanderen, moet de balans binnen het gehele pakket aan maatregelen, zowel op inhoud als proces, in het oog worden gehouden bij de verdere uitwerking, de indiening en data van inwerkingtreding van de verschillende onderdelen ervan.