Als de werkgever zich tijdens deze coronaperiode genoodzaakt ziet om werknemers vanwege bedrijfseconomische redenen te ontslaan, dan gaat dit niet zonder slag of stoot. De werkgever moet veel informatie aanleveren. Ook is een uitgebreide onderbouwing vereist. Een deskundig advies kan hierbij zeker handig zijn.
De werkgever moet de aanvraagformulieren ontslagvergunning wegens bedrijfseconomische redenen deel A, B en C invullen en voorzien van noodzakelijke bijlagen. Deze aanvraagformulieren zijn te vinden op uwv.nl/werkgevers/formulieren. UWV stelt het gebruik van de meest recente aanvraagformulieren verplicht.
De ingevulde aanvraagformulieren kan de werkgever met bijlagen indienen via het werkgeversportaal UWV. De werkgever (of zijn gemachtigde) logt in op het werkgeversportaal met eHerkenning.
Welke gegevens moet de werkgever per aanvraagformulier invullen?
Aanvraagformulier Deel A
Welke gegevens zijn nodig om het aanvraagformulier deel A in te vullen?
1 Gegevens werkgever
Het aanvraagformulier deel A begint met een rubriek waarin bedrijfs- en contactgegevens van de werkgever en de eventuele gemachtigde van werkgever gevraagd worden.
In dit aanvraagformulier moet je de gegevens invullen van de werkgever waar werknemer een
dienstverband mee heeft (formele werkgever).
Benodigde informatie:
- NAW-gegevens werkgever;
- website;
- KvK-nummer;
- RSIN (voorheen fiscaal nummer);
- loonheffingennummer;
- rechtsvorm;
- sector zoals vermeld in de beslissing van de Belastingdienst over sectorindeling;
- aantal werknemers in dienst;
- (uitgebreide) omschrijving bedrijfsactiviteiten;
- gegevens contactpersoon binnen de onderneming van de werkgever;
- gegevens gemachtigde (indien van toepassing);
- de cao die van toepassing is.
2 Voor ontslag voorgedragen werknemer(s)
De werkgever vermeldt voor hoeveel werknemers hij een ontslagaanvraag indient en waar deze werknemers werkzaam zijn.
Benodigde informatie:
- Lijst met de namen, adressen en burgerservicenummers van de werknemers waarvoor een ontslagvergunning wordt gevraagd.
- Heeft de werkgever de ondernemingsraad, de personeelsvertegenwoordiging of de personeelsvergadering geraadpleegd?
- Is de Wet melding collectief ontslag (WMCO) van toepassing (bij ontslag van 20 of meer werknemers op bedrijfseconomische gronden in periode van 3 maanden binnen WMCO-werkgebied). Zo ja, heeft de werkgever al een melding collectief ontslag gedaan?
3 Voorlopige aanvraag
Wil de werkgever nog met zijn werknemer(s) onderhandelen over een beëindigingsovereenkomst (schikkingspoging). Als dit zo is, dan kan de werkgever volstaan met het indienen van een voorlopige aanvraag.
Benodigde informatie bij voorlopige aanvraag:
- volledig ingevuld aanvraagformulier deel A;
- lijst met de namen, adressen en burgerservicenummers van de werknemers waarvoor een
ontslagvergunning wordt gevraagd.
Als de werkgever niet direct uitstel aanvraagt voor onderhandelingen, dan moet de aanvraag aangevuld worden met formulieren deel B en C. De werkgever kan ook op een later moment schriftelijk uitstel vragen voor onderhandelingen.
Aanvragen ontslagvergunning wegens bedrijfseconomische redenen deel A
Aanvraagformulier deel B
Welke gegevens zijn nodig om het aanvraagformulier deel B in te vullen?
1 Gegevens werknemer
In de eerste rubriek worden gegevens van de werknemer gevraagd.
Benodigde informatie:
- NAW-gegevens werknemer, inclusief correspondentieadres (indien van toepassing) en telefoonnummer;
- geboortedatum;
- burgerservicenummer (BSN) werknemer.
2 Bedrijfsvestiging
De werkgever moet vermelden waar de werknemer (het grootste deel van) zijn werkzaamheden verricht.
Benodigde informatie:
De standplaats van werknemer, de bedrijfsvestiging (inclusief adres) waarbij de werknemer hoort of de locatie waar de werknemer zijn werkzaamheden verricht.
3 Arbeidsovereenkomst
Vragen over het dienstverband van de werknemer.
Benodigde informatie:
- begindatum (en eventueel einddatum);
- is sprake van een arbeidsovereenkomst voor bepaalde of onbepaalde tijd;
- kopie(ën) van arbeidsovereenkomst(en) voor bepaalde tijd met werknemer;
- kan de arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd tussentijds worden opgezegd.
4 Functie
In deze rubriek vragen over de functie en de werkzaamheden van de werknemer.
Benodigde informatie:
- functie werknemer;
- schriftelijke functieomschrijving;*
- beschrijving functie en feitelijke werkzaamheden gedurende het afgelopen half jaar (alleen als geen
functieomschrijving aanwezig is of feitelijke werkzaamheden afwijken van functieomschrijving); - aantal uren dat werknemer per week werkt;
- overige document(en) ter onderbouwing van de functieomschrijving.*
* indien van toepassing en/of aanwezig.
5 Arbeidshandicap
De werkgever moet vervolgens aangeven of sprake is van een werknemer met een arbeidshandicap:
- De werknemer is vóór 29 december 2005 aangemerkt als arbeidsgehandicapte op grond van de Wet op de (re)integratie arbeidsgehandicapten en heeft nog steeds aanspraak op voorzieningen op grond van die wet.
- De werknemer heeft recht op een arbeidsongeschiktheidsuitkering op grond van de WAO, WIA, WAZ of Wajong.
- De werknemer heeft recht op voorzieningen tot behoud, herstel of ter bevordering van de mogelijkheid tot het verrichten van arbeid (bijvoorbeeld aanpassing van de werkplek, vervoersvoorziening of doventolk).
- De werknemer heeft bij ziekte recht op ziekengeld als bedoeld in artikel 29b van de Ziektewet (de no-riskpolis).
Let op: een werknemer met een WIA- of WAO-uitkering heeft altijd een arbeidshandicap. Dit is van belang omdat de redelijke herplaatsingstermijn dan 26 weken is.
6 Redelijke herplaatsingstermijn
Een overzicht van de redelijke herplaatsingstermijn voor werknemers:
- Tot 5 jaren in dienst: 1 maand herplaatsingstermijn
- 5 tot 10 jaren in dienst: 2 maanden herplaatsingstermijn
- 10 tot 15 jaren in dienst: 3 maanden herplaatsingstermijn
- 15 jaren en langer in dienst: 4 maanden herplaatsingstermijn
- Werknemer met arbeidshandicap: altijd 26 weken herplaatsingstermijn
- AOW-gerechtigde: altijd 1 maand herplaatsingstermijn
De redelijke herplaatsingstermijn gaat lopen vanaf het moment dat UWV toestemming geeft voor ontslag. Deze termijn is van belang voor de beoordeling van de herplaatsingsinspanningen van werkgever.
Bij het invullen van het aanvraagformulier deel C moet je rekening houden met de redelijke herplaatsingstermijn per werknemer.
7 Opzegverbod
Een opzegverbod geldt bijvoorbeeld als de werknemer korter dan 2 jaar (104 weken) ziek is, als de werkneemster zwanger is of als de werknemer lid is van een ondernemingsraad, personeelsvertegenwoordiging of arbocommissie.
Is sprake van een of meer opzegverbod(en), dan geeft UWV geen toestemming voor ontslag. De werkgever kan wel toestemming krijgen voor ontslag als de verwachting is dat het opzegverbod
binnen 4 weken na de beslissing van UWV niet meer geldt.
In de meeste gevallen wordt er binnen 4 weken na indiening van een complete ontslagaanvraag een beslissing genomen.
Benodigde informatie bij opzegverbod:
- onderbouwing van de stelling dat het opzegverbod binnen 4 weken na de beslissing van UWV vervalt;
- document(en) ter onderbouwing einde opzegverbod (indien van toepassing).
8 Privacygevoelige informatie
Alle privacygevoelige informatie over een werknemer moet de werkgever als bijlage toevoegen aan aanvraagformulier deel B van de betreffende werknemer. Dit geldt ook als de werkgever die informatie verstrekt bij een antwoord op een vraag uit aanvraagformulier deel C.
Let op: formulier deel B en deel C moeten tegelijkertijd worden opgestuurd.
9 Overig
In dit onderdeel wordt gevraagd naar mogelijke afwezigheid van de werknemer in de komende 2 maanden in verband met het vragen van verweer.
Verder wordt gevraagd of voor deze werknemer al eerder een ontslagaanvraag wegens
bedrijfseconomische redenen is aangevraagd en door UWV is geweigerd (herhaalde aanvraag).
Benodigde informatie bij herhaalde aanvraag:
- het kenmerk van de eerder geweigerde ontslagaanvraag;
- vermelding van nieuwe feiten of veranderde omstandigheden die sinds de vorige aanvraag bekend zijn geworden.
De werkgever heeft tot slot de mogelijkheid om een eigen, nadere toelichting te geven bij de ontslagaanvraag.
Aanvragen ontslagvergunning wegens bedrijfseconomische redenen deel B
Aanvraagformulier deel C
Welke gegevens zijn (per rubriek) nodig om het aanvraagformulier deel C in te vullen en de aanvraag te
onderbouwen?
1 ‘Soorten’ werkgevers (typering)
Het aanvraagformulier gaat uit van vier verschillende soorten werkgevers:
- uitzendwerkgever;
- payrollwerkgever;
- werkgever in zorgsector of welzijn en maatschappelijke dienstverlening;
- alle overige werkgevers.
2 Payroll
Is sprake van een payrollwerkgever die vanwege het vervallen van een payrollopdracht een
ontslagaanvraag indient?
Benodigde informatie:
- overeenkomst met de opdrachtgever;
- opzegging van de opdrachtovereenkomst;
- uittreksel uit het Handelsregister van de Kamer van Koophandel;
- eventueel andere documenten die onderbouwen dat de formele werkgever payrollwerkgever is en de werknemer payrollwerknemer.
3 Wet melding collectief ontslag (WMCO)
Wil de werkgever binnen een tijdvak van 3 maanden binnen één WMCO-werkgebied 20 of meer werknemers ontslaan om bedrijfseconomische redenen? Zo ja, is een melding collectief ontslag
gedaan en de vakbonden geraadpleegd?
4 Bedrijfseconomische redenen
Welke bedrijfseconomische redenen zijn van toepassing? Een combinatie van redenen is mogelijk. De gekozen bedrijfseconomische redenen moet de werkgever onderbouwen.
Let op: UWV kijkt 26 weken vooruit op het moment dat UWV de beslissing op de aanvraag neemt. Bij een behandeltermijn van ongeveer 4 weken moet de werkgever op het indieningsmoment van de volledige ontslagaanvraag dus 30 weken vooruit kijken.
Bij de onderbouwing van de bedrijfseconomische redenen moet een beschrijving van de problematiek die noodzaakt tot gedwongen ontslag(en) aanwezig zijn. Waarom moeten er arbeidsplaatsen vervallen?
5 Internationale situatie
De werkgever moet aannemelijk maken dat het vervallen van de arbeidsplaatsen van de werknemers waarop Nederlands recht van toepassing is, ten dienste staat van een doelmatige bedrijfsvoering.
Onderbouwing bedrijfseconomische redenen
6 Slechte of slechter wordende financiële situatie
7 Werkvermindering
8 Organisatorische of technologische veranderingen
9 Beëindiging werkzaamheden onderneming
10 Bedrijfsverhuizing
11 Vervallen loonkostensubsidie
12 Andere bedrijfseconomische reden
Diverse situaties
13 Overgang van onderneming
14 Groep
15 Deeltijdontslag
16 Uitbesteding werkzaamheden
17 Ondernemingsraad (OR) of personeelsvertegenwoordiging (PVT) of personeelsvergadering (PV)
Ontslagvolgorde
Welke werknemers voor ontslag in aanmerking komen, wordt op basis van het afspiegelingsbeginsel bepaald.
18 Onderneming/bedrijfsvestiging
Bij de toepassing van het afspiegelingsbeginsel gaat het om alle uitwisselbare functies in de onderneming van de werkgever. Uitgegaan wordt van de formele werkgever (de natuurlijke of rechtspersoon) bij wie
de werknemer in dienst is. Hierop zijn uitzonderingen mogelijk.
19 Uitwisselbare functies
Per categorie uitwisselbare functies moet de werkgever toelichten waarom hij deze functies uitwisselbaar acht.
Uitwisselbare functies zijn functies die:
- met elkaar vergelijkbaar zijn naar functie-inhoud, vereiste kennis, vaardigheden en competenties, de tijdelijke of structurele aard van de functie, én
- die gelijkwaardig zijn naar niveau en beloning.
Bepalen ontslagvolgorde
20 Peildatum
Hoofdregel is dat de peildatum de datum is waarop de ontslagaanvraag wordt ingediend. Een eerdere objectiveerbare datum is mogelijk als daar een redelijke grond voor is.
21 Personeelsoverzicht
Bij de ontslagaanvraag moet (per bedrijfsvestiging) een compleet personeelsoverzicht toegevoegd worden van alle werknemers (inclusief payrollwerknemers en externe medewerkers, zoals uitzendkrachten en zzp’ers) die op de peildatum werken binnen de onderneming of
bedrijfsvestiging(en) waar de werkgever arbeidsplaatsen wil laten vervallen. Daarbij moet de werkgever ook aangeven welke werknemers op het moment dat UWV op de aanvraag beslist de AOW-gerechtigde leeftijd hebben bereikt.
22 Beëindigen andere arbeidsrelaties
Bij ontslag om bedrijfseconomische redenen geldt een rangorde tussen de groepen medewerkers. Externe medewerkers komen het eerst in aanmerking voor ontslag, medewerkers met een vast contract het laatst.
23 Afspiegelingsbeginsel
Toepassing van het afspiegelingsbeginsel is niet nodig als:
- sprake is van bedrijfsbeëindiging;
- een unieke functie komt te vervallen (functie die slechts door een werknemer wordt vervuld);
- een categorie uitwisselbare functies in zijn geheel komt te vervallen.
Ontslag om bedrijfseconomische redenen: afspiegelingsbeginsel
24 Afwijken afspiegelingsbeginsel
De werkgever mag afwijken van het afspiegelingsbeginsel als:
- een werknemer werkt onder toezicht en leiding van een derde en vervanging niet van de werkgever kan worden gevergd;
- een werknemer onmisbaar is; of
- het gaat om een werknemer met een arbeidsbeperking.
25 Alternatief afspiegelingsbeginsel
Van toepassing van het ‘alternatief afspiegelingsbeginsel’ kan de werkgever alleen gebruik maken als dit in een cao of regeling van een bestuursorgaan is vastgelegd.
Herplaatsing binnen redelijke termijn
Een ontslagvergunning kan alleen worden verleend als een werkgever aannemelijk maakt dat er geen mogelijkheden zijn om de werknemer(s) binnen een redelijke termijn (al dan niet
met behulp van scholing) te herplaatsen in een andere passende functie binnen de onderneming of groep.
Om te kunnen beoordelen of er geen herplaatsingsmogelijkheden zijn, wil UWV eerst weten of er passende functies in de onderneming of groep bestaan voor de werknemer.
Van werkgever – en van werknemer – wordt een actieve rol bij herplaatsing verwacht.
Benodigde informatie:
- uitleg of er passende functies zijn binnen de onderneming;
- overzicht bestaande en te verwachten vacatures (binnen onderneming en groep);
- overzicht van arbeidsplaatsen die worden ingevuld door uitzendkrachten, oproepkrachten, ingeleend personeel, werknemers die de AOW-gerechtigde leeftijd hebben bereikt en zzp’ers;
- een verslag van een herplaatsingsgesprek als dat heeft plaatsgevonden;
- uitleg waarom de werknemer niet kan worden herplaatst in een passende functie;
- overige documenten ter onderbouwing van de herplaatsingsinspanningen (indien van toepassing).
26 Nadere toelichting
Aanvraagformulier Deel C sluit af met de mogelijkheid om een eigen, nadere toelichting te geven bij de
ontslagaanvraag.
Aanvragen ontslagvergunning wegens bedrijfseconomische redenen deel C
Handleiding ontslagaanvraag wegens bedrijfseconomische redenen