
Een werkgever heeft ook bij het gerechtshof niet aannemelijk kunnen maken dat de gratis gezonde lunches die hij zijn werknemers aanbiedt, vrijgesteld zijn van loonbelasting.
Elke dag gezonde lunch
Een Westlandse ondernemer die een bedrijf in kiemgroente runt, schotelt zijn ruim 200 mensen tellend personeel dagelijks een gezonde lunch voor, bereid door een chef-kok. Dat past binnen het arbobeleid, vindt hij. Het helpt medewerkers gezond te blijven. Een bijdrage wordt niet gevraagd; dat maakt het aantrekkelijk voor de werknemers om de gezonde lunch mee te pakken, redeneert de ondernemer.
Geen werkplekgerelateerde voorziening
Maar de Belastingdienst vindt dat sprake is van verkapt loon. De ondernemer moet 80 procent afdragen over de lunches; bij elkaar gaat het om zo’n € 58.000 over 2017 en 2018. De rechter is het daarmee eens. Er is geen sprake van een werkplekgerelateerde voorziening in het kader van het arbobeleid.
Uit de toelichting bij de URLB 2011:
Van werkplekgerelateerde voorzieningen in het kader van het arbeidsomstandighedenbeleid dat een werkgever voert, is bijvoorbeeld sprake bij geneeskundige keuringen of bij inentingen in het kader van preventie- en verzuimbeleid. Bij een veiligheidsbril met geslepen glazen voor een laborant of lasser, een zonnebril voor een chauffeur of piloot, of een beeldschermbril kan sprake zijn van een werkplekgerelateerde verstrekking in het kader van het arbeidsomstandighedenbeleid van een werkgever. Hetzelfde geldt bijvoorbeeld voor een EHBO-cursus of speciale isolerende of beschermende kleding, maar bijvoorbeeld niet voor het verstrekken van een fiets om het welzijn en de gezondheid van werknemers in het algemeen te bevorderen. Voor het verstrekken van een fiets biedt de werkkostenregeling wel andere mogelijkheden, zoals het aanwijzen van de fiets als eindheffingsbestanddeel.
Geen gerichte vrijstelling voor arbovoorzieningen
‘Naar het oordeel van de rechtbank is de gerichte vrijstelling voor arbovoorzieningen niet van toepassing op de verstrekking van de lunchmaaltijden. De lunchmaaltijden kwalificeren niet als een voorziening die rechtstreeks voortvloeit uit het arbeidsomstandighedenbeleid dat de inhoudingsplichtige voert op grond van de Arbowet.’
Voor de door de werkgever voorgestane ruime uitleg van artikel 3 van de Arbowet, die erop neerkomt dat daarmee ook wordt gedoeld op de veiligheid en de gezondheid van de werknemer in het algemeen, ziet de rechtbank gelet op de wettekst geen ruimte; uit die tekst volgt immers dat een verband is vereist tussen de veiligheid en de gezondheid van de werknemers enerzijds en de met de arbeid verbonden aspecten anderzijds. Dat strookt ook met de toelichting op de URLB 2011.
De lunchmaaltijd is ook geen risico die de arbeid voor de werknemer met zich brengt als bedoeld in artikel 5 van de Arbowet. Het gaat niet om een verstrekking wegens bijzondere risico’s die samenhangen met de aard van het werk, maar om het verbeteren van de gezondheid in algemene zin. Dat de werkgever sinds september 2018 in de RI&E en het Plan van Aanpak de gezondheidsvoordelen van de verstrekking van de lunchmaaltijden benoemt, maakt dit niet anders.
Maaltijden
De rechtbank heeft hierbij in aanmerking genomen dat voor maaltijden die op de werkplek worden verstrekt in een speciale regeling is voorzien: de verstrekking van een maaltijd door de werkgever aan haar werknemers met een niet meer dan bijkomstig zakelijk karakter is voor de loonheffingen belast, waarbij wordt uitgegaan van een normbedrag. Gelet op die wetssystematiek past het niet om lunchmaaltijden onder een gerichte vrijstelling te brengen, ook niet wanneer het doelbewust en vanuit overtuiging om alleen gezonde maaltijden gaat.
Geen met arbeid verbonden aspecten
In hoger beroep komt het gerechtshof tot hetzelfde oordeel:
‘Naar het oordeel van het Hof kan de verstrekking van gezonde lunchmaaltijden niet onder de gerichte vrijstelling worden geschaard, aangezien een dergelijke verstrekking het welzijn en de gezondheid van werknemers in het algemeen bevordert. Het Hof neemt daarbij in aanmerking dat bij de verstrekking van gezonde lunchmaaltijden geen sprake is van het dragen van zorg voor de veiligheid en gezondheid van werknemers inzake met de arbeid verbonden aspecten.’
Verkeerd loket, fiscale faciliteit
De ondernemer had nog aangevoerd dat hij in 2018 van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid uit een e-mail had begrepen dat de gerichte vrijstelling voor de lunches wel van toepassing zou zijn.
‘Het aanbieden van bijvoorbeeld fitness en gezonde maaltijden op de werkplek valt wel onder het arbeidsomstandighedenbeleid, maar niet onder het wettelijk verplichte deel’, is hem toen geantwoord. Maar daarmee stond hij bij het verkeerde loket:
‘Het Hof is van oordeel dat belanghebbende had moeten beseffen dat de uitlating die in die e-mail is gedaan, ging over een beslissing die buiten de bevoegdheid van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid valt. Belanghebbende wenst immers een fiscale faciliteit toe te passen. Het is dan ook de fiscale wet- en besluitgever die de reikwijdte van een gerichte vrijstelling bepaalt en daarmee de bevoegdheid heeft om zich uit te laten over de toepassing daarvan. De Inspecteur beoordeelt of een inhoudingsplichtige aan de voorwaarden daarvan voldoet. In dit verband kan derhalve alleen gerechtvaardigd vertrouwen worden ontleend aan uitlatingen van de zijde van de Belastingdienst of de daarvoor verantwoordelijke bewindslieden. (…) Voorts geldt dat uit de gebruikte bewoordingen in die e-mail alleen kan worden afgeleid dat het arbeidsomstandighedenbeleid meer kan omvatten dan het wettelijk verplichte beleid dat voortvloeit uit de Arbowet. De e-mail behandelt niet de vraag of de verstrekking van een lunchmaaltijd onder de gerichte vrijstelling kan vallen.’
Lunch als vaktechnische bijeenkomst?
Als laatste troef had de ondernemer nog het argument dat de chef in de bedrijfskantine aan werknemers uitlegt welke ingrediënten de gezonde lunchmaaltijden bevatten en er in de bedrijfskantine beeldschermen zijn geplaatst waarop tijdens de lunch te zien is hoe de werknemers een gezond leven kunnen leiden. Dat zou je een zakelijke dan wel vaktechnische bijeenkomst kunnen noemen, probeerde hij.
Bijkomstig zakelijk karakter
Het zakelijke karakter van deze verstrekking is dan meer dan bijkomstig (10 procent). Maar daarmee kan hij het hof niet overtuigen: de lunch heeft per definitie een bijkomstig zakelijk karakter. Ook wanneer het gaat om een gezonde lunchmaaltijd die als integraal onderdeel van een door een werkgever gevoerd gezondheids- of preventiebeleid wordt verstrekt.
Uitspraak Hof Amsterdam, 27 juli 2022, ECLI:NL:GHDHA:2022:1457
Gezonde lunch voor werknemers en belastingheffing: hoe zit het?
Interessante cursussen over Werkkostenregeling
Cursus Werkkostenregeling | 28 september | Online | Casper Mons
Cursus Werkkostenregeling | 01 november | BCN Utrecht CS | Casper Mons