Als rekening wordt gehouden met verschillen in bijvoorbeeld onderwijsniveau, functieniveau, werkervaring en leeftijd, is het loonverschil sinds 2016 bij de overheid wel iets afgenomen, maar in het bedrijfsleven gelijk gebleven. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van het CBS in de tweejaarlijks gepubliceerde Monitor Loonverschillen mannen en vrouwen.
Niet snel genoeg
Ondanks dat het CBS vaststelt dat over de jaren heen een gestage afname van loonverschillen te zien is, gaat deze daling volgens staatssecretaris Van ’t Wout van Sociale Zaken te langzaam en is er in vergelijking met 2014 en 2016 te weinig vooruitgang te zien.
Gelijk loon voor gelijk werk
Het bevorderen van gelijk loon voor gelijk werk is onderdeel van het Actieplan Arbeidsmarktdiscriminatie 2018-2021.
Het vergroten van transparantie kan bijdragen aan het verder terugdringen van beloningsverschillen. Het effect van het in beeld brengen van de verschillen kan bijdragen aan bewustwording bij bedrijven, organisaties en werknemers.
Om de positie van vrouwen op de arbeidsmarkt te versterken, zijn en worden diverse maatregelen genomen, gericht op het stimuleren van uitbreiding van het aantal arbeidsuren van vrouwen. Zo is onder meer het geboorteverlof voor partners uitgebreid. Ook de invoering van betaald ouderschapsverlof kan hieraan bijdragen.
De Stichting van de Arbeid heeft de digitale handreiking Gelijke beloning voor mannen en vrouwen gepubliceerd. Hierin staan handvatten en achtergrondinformatie gericht op diverse doelgroepen in het bedrijfsleven.
Ook de NVP-Sollicitatiecode is gericht op het voorkomen van (vaak onbedoelde)
arbeidsmarktdiscriminatie en het verkleinen van beloningsverschillen.
Lager uurloon
Zowel in het bedrijfsleven als bij de overheid verdienden vrouwen in 2018 gemiddeld een lager uurloon dan mannen.
Bij de overheid verdienden vrouwen gemiddeld 26 euro tegen mannen 28 euro (8 procent minder), in het bedrijfsleven 18 euro tegen 22 euro (19 procent minder). Twee jaar eerder waren deze verschillen even groot. Dit neemt niet weg dat de loonverschillen tussen en mannen en vrouwen sinds 2008 trendmatig dalen.
Jonge vrouwen overheid
De gemiddelde uurlonen van oudere werknemers liggen hoger dan die van jonge werknemers, en de leeftijdsverdeling van vrouwelijke en mannelijke werknemers verschilt.
Zeker bij de overheid waren in 2018 relatief veel vrouwen onder de werknemers jonger dan 35 jaar, onder 55-plussers zijn mannen in de meerderheid.
Aandeel hoogopgeleiden
Het gemiddelde uurloon van vrouwen tussen 20 en 30 jaar bij de overheid lag hoger dan dat van mannen. Dit hangt samen met het feit dat het aandeel hoogopgeleiden onder vrouwelijke werknemers in die leeftijdscategorie bij de overheid hoger ligt dan het aandeel hoogopgeleiden onder mannen.
Grotere verschillen
In het bedrijfsleven hadden mannen ouder dan 30 jaar in 2018 een hoger uurloon dan vrouwen in deze leeftijdsgroep. Dit verschil wordt groter bij elke oudere leeftijdsgroep, tot circa 7 euro bij zestigers.
Bij de overheid hebben werknemers vanaf 35-plus te maken met grotere man-vrouwverschillen in uurloon. Deze verschillen zijn in alle leeftijdsgroepen ouder dan 35 jaar kleiner dan in het bedrijfsleven.
Leidinggevende functie
Een van de factoren die de loonverschillen beïnvloeden is het hebben van een leidinggevende functie. Mannen hebben vaker dan vrouwen een leidinggevende functie. Het aandeel vrouwelijke leidinggevenden nam in 2018 bij de overheid en in het bedrijfsleven wel licht toe ten opzichte van 2016. In het bedrijfsleven wordt 34 procent van de leidinggevende functies bekleed door een vrouw, bij de overheid is dit 40 procent.
Aanbiedingsbrief bij monitor loonverschillen mannen en vrouwen, 2018 (CBS)