Mensen moeten soms lang moeten wachten op een WIA-claimbeoordeling. Dit geeft onzekerheid over het mogelijke recht op een uitkering en daarmee hun inkomenszekerheid. Het oplossen van de mismatch en daarmee het terugdringen van de wachttijden heeft dan ook de hoogste prioriteit.
Wachttijd gemiddeld 21 weken
De minister heeft in de Kamerbrief van 6 oktober 2023 geïnformeerd over de laatste stand van zaken rondom de mismatch. De minister heeft toen aangegeven dat de wachttijd voor een WIA-claimbeoordeling gemiddeld 21 weken is (peildatum juli 2023).
Het gaat om een gemiddelde, dus niet iedereen hoeft zo lang te wachten op een beoordeling. Sommige mensen moeten juist langer wachten. Daarom werkt UWV op dit moment toe naar een uniforme landelijke wachttijd. Hiermee moeten grote uitschieters in de wachttijden worden voorkomen.
Voorschot
De hoogte van een voorschot verschilt per persoon en ligt daarmee niet noodzakelijkerwijs rond de 1000 euro per maand. Een voorschot wordt verstrekt vooruitlopend op een eventuele WIA-uitkering.
De hoogte van het voorschot wordt op dezelfde manier bepaald als de mogelijke WIA-uitkering en wordt daarmee gebaseerd op het dagloon van de aanvrager. Met het voorschot wordt op deze manier zoveel mogelijk aangesloten bij de situatie waarin er wel tijdig een beslissing had plaatsgevonden.
Aanvulling op grond van Toeslagenwet
Het kan voorkomen dat bij het toekennen van het WIA-voorschot blijkt dat het gezinsinkomen onder het sociaal-minimum uitkomt. In dat geval kan er bij toekenning van een WIA-uitkering ook recht bestaan op een aanvulling op grond van de Toeslagenwet (TW). UWV kent in die gevallen aanvullend ook een TW-voorschot toe.
Een aanvulling vanuit de TW (en het voorschot hierop) kan nooit hoger zijn dan de gemiddelde inkomsten die de aanvrager had voordat de arbeidsongeschiktheid intrad. Het kan dus voorkomen dat het gezinsinkomen ondanks een WIA-voorschot met aanvullend TW-voorschot onder het sociaal-minimum komt.
Als het totale voorschot onder het sociaal-minimum uitkomt, kan in dat geval worden teruggevallen op de bijstand.
Servicecalls
Op welke manier faciliteert het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) dat mensen, die lang moeten wachten op een WIA-indicatie, worden aangespoord het voorschot aan te vragen?
Elke cliënt krijgt op vastgestelde momenten de volgende servicecalls:
- Servicecall 1 rond de WIA-aanvraag, circa 10 tot 12 weken voor einde wachttijd.
- Hierin wordt de cliënt geïnformeerd over wat er vanaf het moment van de aanvraag tot de beslissing gaat gebeuren. Ze kunnen zich desgewenst ook inschrijven voor een Webinar en voorlichtingsbijeenkomst.
- Servicecall 2 met het aanbod van het voorschot, 2 weken voor einde wachttijd.
- Hierin wordt aangegeven dat UWV niet tijdig kan beslissen over het WIA-recht en wordt de mogelijkheid van een voorschot op de uitkering besproken. Hierbij wordt ook aangegeven wat de mogelijkheden zijn als er wel of niet voor een voorschot wordt gekozen en er na de claimbeoordeling uiteindelijk wel of geen uitkeringsrecht ontstaat. Er wordt in het gesprek ook verwezen naar de brief, waarin ook de mogelijkheid van verrekening van onverschuldigd voorschot met de WW wordt genoemd. De cliënt krijgt ook de ruimte om later op deze keuze terug te komen.
- Servicecall 3 (voor (ex-)werknemers van publiek verzekerde werkgevers) met het aanbod voor re-integratiedienstverlening, 8 weken na einde wachttijd.
In deze call wordt aangegeven dat de cliënt in afwachting van een beoordeling een beroep kan doen op re-integratieondersteuning vanuit het Werkbedrijf. Er wordt een gesprek met een adviseur aangeboden om mogelijkheden en wensen te bekijken.
Beantwoording Kamervragen over de wachtlijst voor een WIA-indicatie