Het Nibud waarschuwt echter voor een al te rooskleurige voorspelling van de inflatie. De afgelopen jaren hebben laten zien dat de prijsstijgingen veel hoger kunnen uitpakken dan verwacht.
De plannen uit de Miljoenennota, hebben effect op de koopkracht en de huishoudportemonnee van miljoenen Nederlanders. Wat wijzigt er in 2024 in beleid, prijzen en lonen?
Belastingschijven, heffingskortingen en arbeidskorting
Door de hoge inflatie worden de meeste belastingschijven en heffingskortingen met 10 procent geïndexeerd (verhoogd). Een uitzondering is de grens van de 2ᵉ belastingschijf. Die wordt slechts beperkt geïndexeerd waardoor mensen vanaf de AOW-leeftijd, geboren na 1 januari 1946, eerder in een zwaarder belaste schijf vallen. Verder gaat de maximale arbeidskorting bij het tweede afbouwpunt extra omhoog en gaat de zelfstandigenaftrek omlaag.
Minimumloon gebaseerd op 36-urige werkweek
Vanaf januari 2024 wordt het wettelijk minimumloon gebaseerd op een 36-urige werkweek in plaats van 40 uur. Dat kan een forse vooruitgang zijn voor werknemers die meer dan 36 uur werken en het minimumloon verdienen.
Deze maatregelen zie je in januari 2024 direct terug op je loonstrook of op het betaaloverzicht van je uitkering of aanvullende pensioen.
Kindgebonden budget en huurtoeslag stijgen
Het kindgebonden budget gaat voor de meeste huishoudens omhoog. Het maximale bedrag per kind gaat naar € 203 per maand voor ieder kind. Daarnaast gaat het bedrag voor kinderen van 12 t/m 15 jaar naar € 57 per maand en voor kinderen van 16 t/m 17 jaar naar € 77 per maand. Het extra bedrag voor alleenstaande ouders gaat naar € 290 per maand.
De maximale huurtoeslag bij een laag inkomen gaat € 30 tot € 50 per maand omhoog. Dit is afhankelijk van de hoogte van de huur en de samenstelling van je huishouden. Bij een hoger inkomen zal de stijging lager uitvallen.
Zorgtoeslag daalt
De maximale zorgtoeslag bij een laag inkomen gaat € 20 tot € 30 per maand omlaag. Bij hogere inkomens kan de daling lager uitvallen.
De energietoeslag van € 1300 voor 2023 voor financieel kwetsbare huishoudens vervalt in 2024. Veel gemeenten hebben een deel (€ 500) van die € 1300 al in 2022 uitgekeerd.
Minimumloon en uitkeringen stijgen
Het bruto minimumloon gaat met 6,8 procent omhoog. De uitkeringen die aan het minimumloon zijn gekoppeld, zoals de bijstand, de Wajong en de AOW, stijgen daardoor ook.
Voor de netto bijstandsuitkering betekent dat een stijging van € 130 per maand voor gehuwden/samenwonenden en € 90 per maand voor alleenstaanden.
De aanvullende pensioenen worden gemiddeld genomen geïndexeerd (verhoogd) met 2,1 procent.
Prijsstijgingen
Het overheidsbeleid is niet het enige dat wijzigt. In de koopkracht wordt ook rekening gehouden met prijsstijgingen. Dit zijn verwachtingen. Het is immers vooraf niet zeker hoe hoog de prijzen zullen stijgen. De laatste inschatting van het Centraal Planbureau is dat de prijzen in 2024 met gemiddeld 3,6 procent omhoog gaan.
Daarnaast stijgt de premie voor de basiszorgverzekering naar verwachting gemiddeld met € 12 per maand.
Loonsverhogingen
Met de beleidsveranderingen en de prijsstijgingen zijn we er nog niet. De meeste mensen die in loondienst werken, profiteren volgend jaar waarschijnlijk van de verhoging van het cao-loon. De verwachting is dat de lonen volgend jaar gemiddeld met 5,2 procent zullen stijgen.
Net als de prijsstijgingen is dit een gemiddelde. Niet iedereen krijgt evenveel, en ook niet direct vanaf de maand januari. Er zijn ook groepen waar het cao-loon niet stijgt. Zelfstandigen moeten zelf een tarief vaststellen.
Bij een gemiddelde loonstijging van 5,2 procent en een verwachte prijsstijging van 3,6 procent, stijgt de koopkracht van de 117 voorbeeldhuishoudens gemiddeld met 2,3 procent (het varieert van -4,3 procent tot 6,9 procent).
Koopkrachtverandering 10 voorbeeldhuishoudens 2023-2024
Huishoudtype | Koopkrachtverandering in procenten 2023-2024 | Netto bedrag per maand in euro’s |
---|---|---|
Alleenstaand bijstand | -4,3% | -72 |
Eenouder 1 kind bijstand | -2,3% | -54 |
Eenouder 2 kinderen bijstand | 1,9% | +50 |
Alleenstaand € 20.000 uitkering | -4,0% | -70 |
Alleenstaand AOW + € 7500 | 3,1% | +70 |
Alleenstaand werkend € 35.000 | 2,9% | +72 |
Eenouder 1 kind werkend € 35.000 | 3,6% | +120 |
Paar zonder kinderen € 35.000 en € 35.000 | 3,5% | +169 |
Paar 3 kinderen € 90.000 en € 45.000 | 4,7% | +371 |
Alleenstaand zelfstandig € 40.000 | -1,6% | -53 |
Wil je berekenen hoeveel jij er in koopkracht op vooruit of achteruit gaat? Dat doe je met de Koopkrachtberekenaar van Nibud.
Het Nibud berekent 2 keer per jaar de financiële gevolgen van beleidsmaatregelen, in januari en met Prinsjesdag. Deze koopkrachtberekeningen maakt Nibud voor 117 voorbeeldhuishoudens.
Koopkracht 2024 voor 117 voorbeelden
Koopkrachtveranderingen 2024 voor 10 uitgewerkte voorbeelden