Een werkneemster vordert op grond van het beginsel ‘dat gelijke arbeid in gelijke omstandigheden op gelijke wijze moet worden beloond, tenzij een objectieve rechtvaardigingsgrond een ongelijke beloning toelaat’ een salarisverhoging die is toegekend aan collega’s met wie andere arbeidsvoorwaarden zijn overeengekomen en die in een andere salarisschaal zijn ingeschaald. Deze vordering wijst het hof af.
Wat is de situatie?
De werkneemster werkt bij Vodafone als CM Agent. Vodafone heeft een salarisverhoging toegekend aan CM Agents met wie andere arbeidsvoorwaarden zijn overeengekomen en die in een andere salarisschaal zijn ingeschaald. De vraag is of de werkneemster aanspraak kan maken op dezelfde salarisverhoging als de andere CM Agents.
In deze procedure vordert de werkneemster:
- een verklaring voor recht dat Vodafone verplicht is om het vanaf 1 oktober 2018 betaalde salaris met € 1,71 per uur, plus salarisverhogingen, te verhogen;
en veroordeling van Vodafone tot:
- betaling van het (achterstallig) salaris vanaf 1 oktober 2018 inclusief emolumenten en bonus over 2018, te vermeerderen met wettelijke verhoging en met de wettelijke rente;
- verhoging van het pensioengevend salaris en opgave te doen aan de pensioenuitvoerder;
- betaling van buitengerechtelijke incassokosten en proceskosten met wettelijke rente en nakosten.
Vodafone heeft gemotiveerd verweer gevoerd.
Wat oordeelde de kantonrechter?
De kantonrechter heeft de vorderingen van de werkneemster afgewezen.
De kantonrechter heeft overwogen dat de werkneemster en de CM Agents die in 2010 de nieuwe arbeidsvoorwaarden hebben geaccepteerd gelijke arbeid verrichten, maar niet in gelijke omstandigheden.
Gunstigere arbeidsvoorwaarden
Zelfs indien er in het voordeel van de werkneemster vanuit wordt gegaan dat de omstandigheden gelijk zijn en er geen objectieve rechtvaardigingsgrond valt aan te wijzen, geldt dat de ongelijkheid niet naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is. De werkneemster heeft sinds 2010 gunstigere arbeidsvoorwaarden dan de CM Agents die de salarisverhoging hebben ontvangen, aldus de kantonrechter.
Vier grieven in hoger beroep
De werkneemster heeft in hoger beroep vier grieven aangevoerd.
De werkneemster heeft geconcludeerd tot vernietiging van het beroepen vonnis en tot het alsnog toewijzen van haar vorderingen.
Vodafone heeft geconcludeerd tot bekrachtiging van het beroepen vonnis en tot veroordeling van de werkneemster in de proceskosten en nakosten.
Aanspraak op salarisverhoging
Het hof behandelt de grieven 1 en 2 van de werkneemster gezamenlijk. Door middel van deze grieven betoogt de werkneemster dat zij gelijke arbeid verricht in gelijke omstandigheden als de CM Agents die zijn ingeschaald in de schalen CS en dat geen objectieve rechtvaardigingsgrond aanwezig is om de salarisverhoging in de schalen CS niet aan haar toe te kennen (grief 1).
Door de salarisverhoging alleen aan de CM Agents in de schalen CS en niet aan haar toe te kennen is sprake van een naar redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar resultaat, aldus de werkneemster (grief 2). Het hof volgt de werkneemster hierin niet.
Ongeoorloofd onderscheid?
Het hof stelt bij de beoordeling het volgende voorop. In dit geval gaat het niet om een onderscheid dat door de wet of een rechtstreeks werkende verdragsbepaling is verboden. De vraag of in dit geval sprake is van een ongeoorloofd onderscheid kan slechts worden beantwoord aan de hand van de eisen van goed werkgeverschap (art. 7:611 BW).
Niet per se gelijke beloning
Ook indien moet worden aangenomen dat werknemers gelijke arbeid in gelijke omstandigheden verrichten, zonder dat voor een verschil in beloning een objectieve rechtvaardigingsgrond valt aan te wijzen, kan dit nog niet zonder meer tot de slotsom leiden dat zij een gelijke beloning behoren te krijgen.
Onredelijk en onbillijk?
Bij de beoordeling van de vraag of een overeengekomen ongelijkheid in beloning op grond van dit beginsel [dat gelijke arbeid in gelijke omstandigheden op gelijke wijze moet worden beloond] als ongeoorloofd moet worden beschouwd en daarom ongedaan gemaakt moet worden, is een terughoudende toetsing op haar plaats, aangezien deze vraag slechts bevestigend kan worden beantwoord indien de ongelijkheid in beloning naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is.
Gelijke arbeid
Met inachtneming van deze maatstaf overweegt het hof als volgt. Vast staat dat de werkneemster en de CM Agents die zijn ingeschaald in de schalen CS gelijke arbeid verrichten. Volgens de werkneemster is ook sprake van gelijke omstandigheden.
Ongelijke omstandigheden
Vodafone heeft dit betwist, volgens haar is sprake van ongelijke omstandigheden omdat op de werkneemster enerzijds en de CM Agents anderzijds een ander arbeidsvoorwaardenpakket van toepassing is en zij daardoor in verschillende functiefamilies zitten. Deze verschillen hebben volgens Vodafone tot substantiële verschillen geleid. Zo verdient de werkneemster sinds 2010 aanzienlijk meer dan de gemiddelde CM Agent, kan zij verder doorgroeien in haar salaris en heeft zij recht op een hogere bonus, aldus Vodafone.
De werkneemster heeft erkend dat zij meer verlof heeft dan de CM Agents, een bredere salarisschaal kent waardoor zij jaarlijks kan groeien en de CM Agents een minder brede salarisschaal kennen. Dit betekent dat van gelijke omstandigheden geen sprake is.
Verschillende arbeidsvoorwaardenpakketten
Dat de werkneemster volgens haar niet alleen voordeel ondervindt van het andere arbeidsvoorwaardenpakket maar dat het van de persoon afhankelijk is welk pakket in zijn geheel als gunstiger wordt ervaren, leidt in de gegeven omstandigheden niet tot een ander oordeel. Sprake is van verschillende arbeidsvoorwaardenpakketten met eigen functieschalen, die wezenlijk van elkaar verschillen.
Harmonisatie arbeidsvoorwaarden
Al zou het voorgaande anders zijn, dan nog geldt het volgende.
Vodafone is per 1 juli 2010 overgegaan tot harmonisatie van arbeidsvoorwaarden omdat als gevolg van verschillende fusies een lappendeken aan arbeidsvoorwaarden was ontstaan.
Keuze voor behouden arbeidsvoorwaarden
De werkneemster en, voor zover partijen weten, één andere collega hebben toen de keuze gemaakt om de oorspronkelijke arbeidsvoorwaarden te behouden in plaats van onder de door Vodafone gewijzigde arbeidsvoorwaarden te vallen.
Eenzijdig wijzigen mag niet
Partijen hebben vervolgens hierover geprocedeerd en de kantonrechter heeft voor recht verklaard dat het Vodafone niet was en is toegestaan om de arbeidsvoorwaarden van de werkneemster per 1 juli 2020 eenzijdig te wijzigen.
Oorspronkelijke arbeidsvoorwaarden
De werkneemster valt nog steeds onder haar oorspronkelijke arbeidsvoorwaarden.
De werkneemster heeft zelf aangevoerd dat het ene pakket niet per se beter of slechter is dan het andere, maar dat dit afhangt van persoonlijke voorkeur. Zij heeft tijdens de zitting in hoger beroep toegelicht dat zij deze arbeidsvoorwaarden wil behouden, met name vanwege het beoordelingssysteem en de verlofregeling en dat zij nog steeds niet akkoord gaat met de andere arbeidsvoorwaarden.
Hieruit volgt dat het voor de werkneemster destijds duidelijk was wat zowel haar oorspronkelijke (nu: C5), als de door Vodafone gewijzigde arbeidsvoorwaarden (nu: CS) inhielden en dat haar wil erop gericht was – en is – om haar oorspronkelijke arbeidsvoorwaarden te behouden.
Objectieve rechtvaardigingsgrond
Deze feiten en omstandigheden vormen een objectieve rechtvaardigingsgrond voor het verschil in beloning.
Nominale salarisstijging
Vodafone heeft in de e-mail van 10 oktober 2018 aan een groep collega’s geschreven dat een akkoord is bereikt over een nominale salarisstijging voor de salarisschalen CS per 1 oktober 2018. De werkneemster heeft erkend dat dit betekent dat deze nominale salarisstijging niet wordt toegepast op haar salarisschaal. Anders dan de werkneemster betoogt is het volgens het hof niet naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar dat zij geen recht heeft op deze salarisverhoging.
Marktconform salaris
Volgens Vodafone is de salarisverhoging destijds doorgevoerd omdat zij de CM Agents een marktconform salaris wilde bieden. Dit standpunt sluit aan bij de e-mail van 18 september 2018 van Vodafone aan haar ondernemingsraad, waarin is geschreven dat het door de krapte op de arbeidsmarkt steeds lastiger was om agents te werven, dat andere organisaties concurreren door een hoger basissalaris te bieden en dat de ontwikkeling van de lagere salarisschalen CS daarbij achter bleef. Vast staat dat de ondernemingsraad heeft ingestemd met de voorgestelde salarisverhoging voor deze salarisschalen.
Werkneemster verdient meer
Volgens Vodafone ging het argument van een marktconform salaris voor de werkneemster niet op omdat zij al aanzienlijk meer verdiende dan de CM Agents in de schalen CS en dat zij ook na de verhoging nog steeds meer verdient dan (het overgrote deel van) de genoemde groep. De werkneemster heeft dit niet, althans onvoldoende gemotiveerd weersproken.
Dat het salaris van één CM Agent volgens haar € 2.630,14 bruto per maand bij een fulltime dienstverband is en haar salaris met toepassing van de salarisverhoging op fulltime basis € 2.731,68 bruto per maand had moeten zijn terwijl dat nu € 2.571,72 bruto per maand is, maakt dit niet anders.
Vodafone heeft onbetwist naar voren gebracht dat deze CM Agent op het moment van toekenning van de salarisverhoging in 2018 minder verdiende dan de werkneemster, dat dit verschil is ingelopen door cao-verhogingen, en dat het gaat om één CM Agent, terwijl de werkneemster nog steeds meer verdient dan de CM Agents gemiddeld verdienen.
Functioneren staat niet ter discussie
De werkneemster heeft tijdens de zitting in hoger beroep nog toegelicht dat zij al ruim twintig jaar bij Vodafone werkt, goed functioneert en altijd hard is blijven werken, maar zich gepasseerd voelt omdat zij niet dezelfde waardering krijgt als de andere CM Agents. Het hof ziet hierin geen aanleiding voor een ander oordeel.
Vodafone heeft tijdens de zitting in hoger beroep erkend dat het functioneren van de werkneemster niet ter discussie staat, toegelicht dat het haar vrij stond en nog steeds vrij staat om voor de oorspronkelijke arbeidsvoorwaarden te kiezen en net als de andere CM Agents in aanmerking is gekomen voor een bonus in verband met een fusie.
Niet in strijd met goed werkgeverschap
Uit al het voorgaande volgt dat niet kan worden geoordeeld dat Vodafone in strijd met de eisen van goed werkgeverschap handelt door de werkneemster per 1 oktober 2018 geen salarisverhoging van € 1,71 bruto per uur toe te kennen.
Hoogte gevorderde salarisverhoging
Aan grief 4, gericht tegen de omstandigheid dat de kantonrechter de hoogte van de door de werkneemster gevorderde salarisverhoging niet heeft besproken, wordt niet toegekomen. Aan deze grief wordt daarom voorbijgegaan.
Slotsom en proceskosten
De slotsom is dat de grieven 1 en 2 niet slagen en dat grief 4 niet tot vernietiging van het beroepen vonnis kan leiden. Aan bewijslevering komt het hof gelet op al het voorgaande niet toe. de werkneemster heeft ook geen feiten en omstandigheden te bewijzen aangeboden die, indien bewezen, tot andere beslissingen zouden leiden.
Het hof bekrachtigt het beroepen vonnis, waaronder begrepen de veroordeling van de werkneemster in de proceskosten van Vodafone. Hieruit volgt dat grief 3, gericht tegen de afwijzing van de vorderingen van de werkneemster en de veroordeling van haar in de proceskosten van Vodafone, ook niet slaagt.
Het hof wijst het door de werkneemster in hoger beroep gevorderde af.
Uitspraak Hof ‘s-Hertogenbosch, 29 maart 2022, ECLI:NL:GHSHE:2022:1026
