De handreiking van het ministerie van Sociale Zaken geeft ondernemingen en werknemers handvatten bij het maken van onderscheid tussen contracting en het ter beschikking stellen van arbeidskrachten.
Voor contracting en het ter beschikking stellen van arbeidskrachten, vooral uitzending of payrolling, gelden andere regels. Het gaat hier bijvoorbeeld over de manier waarop werkenden (kunnen) worden aangestuurd, maar ook wat betreft arbeidsvoorwaarden, zoals loon.
De handreiking geeft meer duidelijkheid over de begrippen contracting, uitzending en payrolling. Uiteindelijk zijn echter wet- en regelgeving, en de uitleg daarvan door de rechter, leidend voor de kwalificatie van de arbeidsrelatie.
Wat is contracting?
- De opdrachtgever besteedt bij contracting werkzaamheden, werkprocessen of bepaalde activiteiten uit aan een ander bedrijf, de opdrachtnemer. De opdrachtnemer voert de activiteiten met eigen werknemers uit.
- De opdrachtnemer werkt voor eigen rekening en risico en is verantwoordelijk voor het eindresultaat van de opdracht. De opdrachtnemer bepaalt zelf hoeveel en welke werknemers hij daarvoor inzet. Ook berusten leiding en toezicht over de werknemers bij de opdrachtnemer en gaat de opdrachtnemer over het eindresultaat.
- Contracting is niet nader gedefinieerd in de wet. In de praktijk gaat het om twee juridische vormen:
- Aanneming van werk (artikel 7:750 BW): de opdrachtnemer verplicht zich een tastbaar product op te leveren.
- Overeenkomst van opdracht (artikel 7:400 BW): de opdrachtnemer verplicht zich tot het uitvoeren van werkzaamheden waarbij geen tastbaar product wordt opgeleverd (ook wel: overeenkomst van dienstverrichting).
Contracting kan in alle sectoren plaatsvinden, maar komt vooral voor bij schoonmaak, catering, beveiliging en ICT. Contracting is een toegestane vorm van uitbesteding van werk.
Ter beschikking stellen
- Van ter beschikking stellen van arbeidskrachten is sprake als een werkgever tegen een vergoeding een werknemer werk laat uitvoeren voor een andere onderneming (inlener), die de leiding en het toezicht over die werknemer uitoefent. Tussen de inlener en de werknemer geldt geen arbeidsovereenkomst.
- De Wet allocatie arbeidskrachten door intermediairs (Waadi) is van toepassing op het ter beschikking stellen van arbeidskrachten.
- De bekendste vormen van ter beschikking stellen van arbeidskrachten zijn uitzending en payrolling.
Wat is uitzending?
- Bij uitzending wordt een werknemer door een werkgever (het uitzendbedrijf) ter beschikking gesteld aan een ander bedrijf (inlener). Deze inlener heeft voor het verrichten van de arbeid een opdracht verstrekt aan het uitzendbedrijf.
- De leiding en het toezicht over de werknemer berusten bij de inlener.
Wat is payrolling?
- Bij payrolling is ook sprake van terbeschikkingstelling, maar vervult de werkgever (het payrollbedrijf) geen allocatieve functie (werving en selectie). De werknemer wordt exclusief ter beschikking gesteld aan een inlener.
- Bij payrolling werft en selecteert een onderneming (inlener) zelf een werknemer, of hij laat een ander dit voor hem doen. Die werknemer treedt vervolgens in dienst bij een (payroll)werkgever (formele werkgever).
- Het payrollbedrijf stelt de werknemer vervolgens exclusief ter beschikking aan de inlener.
- De leiding en het toezicht over de werkzaamheden van de werknemer berusten bij de inlener.
Arbeidsvoorwaarden
Bij contracting zijn de arbeidsvoorwaarden van de opdrachtnemer van toepassing, zoals een cao of een
arbeidsvoorwaardenreglement.
Bij uitzending geldt artikel 8 van de Waadi. Dit artikel bepaalt dat de ter beschikking gestelde werknemers recht hebben op hetzelfde loon en overige vergoedingen en arbeidstijden als werknemers in gelijkwaardige functies van de inlener.
De cao voor uitzendkrachten (ABU- of NBBU-cao) kan van toepassing zijn en/of de cao van een
inlener. In de cao’s kunnen bijzondere regels staan betreffende de toepasselijke arbeidsvoorwaarden,bijvoorbeeld het loon, die afwijken van de hoofdregel dat ter beschikking gestelde werknemers recht hebben op hetzelfde loon.
Payrollwerknemers hebben per 1 januari 2020 op grond van artikel 8a van de Waadi recht op alle
arbeidsvoorwaarden als die ook gelden voor vergelijkbare werknemers die in dienst zijn van de inlener. Hier is niet bij cao van af te wijken, behalve voor een werknemer van de sociale werkvoorziening.
Loonvorderingen
Als werkgevers/inleners niet de juiste arbeidsvoorwaarden toepassen, kan dit ertoe leiden dat zij alsnog daartoe worden verplicht, met (aanzienlijke) loonvorderingen tot gevolg. Dat geldt zowel bij contracting als bij andere vormen van uitbesteding.
Overzicht verschillen
Contracting | Uitzending (TBA*) | Payrolling (TBA) | |
Opdrachtgever/inlener heeft leiding en toezicht over uitgevoerde werkzaamheden? | Nee
Opdrachtnemer heeft leiding |
Ja | Ja |
Opdrachtnemer voert werkzaamheden op eigen risico en rekening uit? |
Ja | Nee
Rekening en risico bij inlener. |
Nee
Rekening en risico bij inlener. |
Opdrachtnemer is verantwoordelijk voor resultaat van de werkzaamheden/opdracht en bepaalt hoe dat wordt bereikt? |
Ja | Nee
Inlener is verantwoordelijk en |
Nee
Inlener is verantwoordelijk en |
Vervult de werkgever geen allocatieve functie én is de werknemer exclusief ter beschikking gesteld aan inlener? |
Nee | Nee | Ja |
Waadi van toepassing? | Nee | Ja | Ja |
Arbeidsvoorwaarden opdrachtgever/inlener van toepassing? |
Nee | Ja
Let op eventueel relevante |
Ja |
* Ter beschikking stellen van arbeidskrachten.