Staatssecretaris Van Ark van Sociale Zaken gaat nader in op de evaluatie van de Wet banenafspraak en quotum arbeidsbeperkten.
De Wet banenafspraak is op 1 mei 2015 in werking getreden. In de Wet is vastgelegd dat binnen vijf jaar na de inwerkingtreding een evaluatie van de Wet plaats moet vinden. Met deze evaluatie is deze bepaling uitgevoerd.
De hoofdvraag van het onderzoek is in hoeverre de Wet banenafspraak en de later ingevoerde Praktijkroute eraan hebben bijgedragen om de kansen voor mensen met een arbeidsbeperking op een baan bij een reguliere werkgever te vergroten.
Uit de jaarlijkse monitor voor de resultaten van de banenafspraak blijkt dat de afgesproken aantallen tot en met 2018 zijn gehaald. In totaal gaat het om bijna 52.000 extra banen.
Wat komt uit evaluatie?
Op grond van de evaluatie blijkt dat de groei van het aantal banen gepaard gaat met een stijging van de kansen op het vinden van werk voor met name de mensen in de Participatiewet en mensen met een achtergrond in het voortgezet speciaal onderwijs (vso) en praktijkonderwijs (pro).
Uit het onderzoek blijkt verder dat de conjunctuur een grote invloed op de resultaten heeft gehad.
De Wet banenafspraak heeft echter niet alleen de kwantitatieve doelstelling voor de 125.000 extra banen, maar ook een kwalitatieve doelstelling: het bewerkstelligen van een meer inclusieve arbeidsmarkt.
“Het moet normaal worden dat mensen met een arbeidsbeperking deelnemen aan het arbeidsproces”.
Uit dit evaluatieonderzoek blijkt dat de Wet banenafspraak een positieve impuls heeft gegeven aan het maatschappelijk debat om iemand met een arbeidsbeperking in dienst te nemen.
Werkgevers moeten meer flexibiliteit krijgen om banen te kunnen behouden en te blijven realiseren. Het voorstel van de staatssecretaris om de Wet banenafspraak te vereenvoudigen heeft het doel te zorgen voor extra mogelijkheden en meer flexibiliteit om de banen voor de doelgroep te blijven realiseren en de mensen duurzaam aan het werk te houden.
Bekend met banenafspraak?
Uit de werkgeversenquête die voor dit onderzoek onder 400 werkgevers is gehouden, blijkt dat 40 procent van de werkgevers de banenafspraak kent. Bij de grote werkgevers (77 procent) en de overheidswerkgevers (89 procent) is de bekendheid het grootste.
Van de werkgevers die de banenafspraak kennen, blijkt dat vrijwel alle werkgevers bekend zijn met de mogelijkheden om subsidie te ontvangen voor de loonkosten.
Ook kent een groot deel (driekwart) de doelstelling van de 100.000 of 125.000 banen. 60 procent is bekend met de quotumregeling.
Ook vinden de werkgevers de instrumenten belangrijk die samenhangen met de opname in het doelgroepregister, zoals loonkostensubsidie en de no-riskpolis.
Verder geeft ruim een derde van de werkgevers aan dat ze overwegen om (nog meer) mensen met een arbeidsbeperking in dienst te nemen.
De verschillen in beschikbare instrumenten, tussen gemeenten onderling én tussen doelgroepen (P-wet, Wajong, WIA) vinden werkgevers ingewikkeld.
Dynamische wet
De onderzoekers geven aan dat een kenmerk van de Wet banenafspraak is dat deze vanaf de inwerkingtredingsdatum volop in ontwikkeling is geweest en verschillende keren is aangepast, en dat ze nog steeds volop in ontwikkeling is.
De meeste respondenten vinden de wijzigingen van de doelgroep en de wijzigingen in de toegangsroute naar het doelgroepregister positief voor de uitvoering van de Wet banenafspraak.
Praktijkroute
Een belangrijke aanpassing is de invoering van de Praktijkroute geweest. De gemeenten zijn over het algemeen positief over de invoering van de Praktijkroute. UWV uit soms zorgen over de Praktijkroute, omdat er mogelijk mensen in het doelgroepregister worden opgenomen die niet tot de doelgroep Banenafspraak zouden moeten behoren.
Wet werkt maar…
Deze evaluatie bevestigt voor Van Ark dat de Wet banenafspraak werkt. Dat is positief. Maar ook toont de evaluatie nog aandachtspunten aan. Zo heeft de conjunctuur een grote rol gespeeld bij de positieve resultaten van de Banenafspraak. Dit bevestigt voor de staatssecretaris de noodzaak om de Wet banenafspraak te vereenvoudigen.
Vereenvoudiging
In het vereenvoudigde systeem blijft de quotumheffing de stok achter de deur en krijgen werkgevers extra mogelijkheden om banen te realiseren. Dit zal er volgens de staatssecretaris voor zorgen dat er ook op de langere termijn voldoende banen bijkomen.
Daarnaast bereidt de bewindsvrouw met het Breed Offensief een groot pakket aan maatregelen voor. Dit moet ervoor zorgen dat het voor werkgevers makkelijker wordt om mensen aan te nemen, en dat het voor de mensen met een arbeidsbeperking eenvoudiger wordt om aan de slag te gaan.
De staatssecretaris biedt naar verwachting nog dit jaar het wetsvoorstel voor de vereenvoudiging van de Wet banenafspraak voor internetconsultatie aan.
Kamerbrief evaluatie Wet banenafspraak en quotum arbeidsbeperkten