Bij een loonbeslag legt een beslaglegger, meestal een deurwaarder, beslag op een gedeelte van het loon. Dit gebeurt in opdracht van een schuldeiser, omdat de werknemer bepaalde rekeningen niet heeft betaald, na toestemming van een rechter of een overheidsinstantie. De werkgever is dan verplicht om een deel van het loon aan de beslaglegger te betalen. Doet de werkgever dat niet? Dan kan de deurwaarder eisen dat de werkgever de schuld betaalt.
Aan een loonbeslag gaat een traject van betalingsherinneringen en aanmaningen vooraf, waaraan de werknemer niet heeft kunnen voldoen. Ga daarom bij de eerste signalen van een loonbeslag met in gesprek. Daarmee kun je de geldzorgen helpen beperken.
1 Ga in gesprek
Voordat een deurwaarder loonbeslag legt, krijgt de werkgever een informatieverzoek. Dit is een goed moment om met de werknemer te bespreken dat:
- Er een loonbeslag aankomt, waardoor de werknemer maandelijks minder geld overhoudt (en extra kosten maakt). Zo voorkom je dat de werknemer wordt verrast.
- De werknemer het loonbeslag mogelijk kan voorkomen, door een betalingsregeling te treffen met de schuldeiser.
- Het verstandig is dat de werknemer de hoogte van het loonbeslag en de beslagvrije voet controleert en de gegevens die daarvoor zijn gebruikt door de deurwaarder.
- Het aan te raden is om hulp te zoeken, bijvoorbeeld als er meer betalingsachterstanden zijn. Of als er nieuwe betalingsachterstanden ontstaan, omdat door het loonbeslag minder geld overblijft voor andere uitgaven. Daardoor is de kans op langdurige of herhaalde loonbeslagen groot, en blijkt het vaak moeilijk om het zelf op te lossen. Geef ook aan welke hulpmogelijkheden er bestaan.
- Je de informatie vertrouwelijk zult behandelen.
Op de website uwbeslagvrijevoet.nl vindt de werknemer veel uitleg over loonbeslagen. Op de website juridischloket.nl/loonbeslag staat veel informatie over de juridische kant.
2 Verwijs naar hulp
Er zijn verschillende mogelijkheden voor hulp bij geldzorgen, zoals een budgetcoach.
Budgetcoach
Je kunt een budgetcoach inhuren voor de werknemer (op kosten van de werkgever). Deze kan snel en deskundig helpen bij het stabiliseren van de financiële situatie en een structurele oplossing vinden voor betalingsachterstanden. Dit verkleint ook de kans op toekomstige loonbeslagen. Ook kan een budgetcoach helpen met het controleren en/of aanpassen van de beslagvrije voet.
Gemeente
Je kunt de werknemer doorverwijzen naar de gemeente. Die kan nagaan welke hulp iemand nodig heeft en gratis hulp bieden. De gemeente biedt naast schuldhulp vaak ook preventieve hulp bij geldzaken aan, zoals inloopspreekuren over geld, formulierenbrigades die helpen met het aanvragen van voorzieningen en budgetcursussen.
Vrijwilligersorganisaties
Vrijwilligersorganisaties zoals Schuldhulpmaatje en Humanitas thuisadministratie kunnen mensen helpen met het op orde brengen van inkomsten en uitgaven, het begrijpen van brieven en het ordenen van de administratie.
Budgetbeheer
Voor sommige mensen kan budgetbeheer of beschermingsbewind verstandig zijn, om zeker te zijn dat de vaste lasten worden betaald. Hier zijn meestal kosten aan verbonden.
3 Laat werknemer beslagvrije voet controleren
Bij loonbeslag berekent de beslaglegger/deurwaarder de beslagvrije voet. Dit is het bedrag dat de werknemer zal overhouden van zijn salaris voor de noodzakelijke kosten van levensonderhoud. Alles boven de beslagvrije voet wordt door de deurwaarder ingehouden op het salaris; dit wordt betaald aan de schuldeiser die het loonbeslag heeft laten leggen.
Hoe wordt de beslagvrije voet bepaald?
Sinds 1 januari 2021 wordt de beslagvrije voet op een nieuwe manier berekend. Daarbij worden gegevens gebruikt uit de Basisregistratie Personen (BRP) en de polisadministratie van het UWV om de leefsituatie en het inkomen van het huishouden te herleiden. Met deze gegevens wordt, via een wettelijk vastgelegde rekenformule, de beslagvrije voet berekend. Loonbeslagen die voor 1 januari 2021 zijn gelegd moeten worden herberekend door de beslaglegger/deurwaarder.
Op de website uwbeslagvrijevoet.nl staat een tool om de beslagvrije voet na te rekenen. Als de berekening niet klopt, moet de werknemer dit doorgeven aan de deurwaarder. Ook als het inkomen of de leefsituatie van de medewerkers (tijdelijk) verandert, moet de werknemer dit direct doorgeven aan de beslaglegger/deurwaarder. Die berekent de beslagvrije voet dan opnieuw.
Als de werknemer er met de deurwaarder niet uitkomt, kan hij contact opnemen met het Juridisch Loket of sociaal raadslieden. Indien de werkgever een budgetcoach aanbiedt, kan deze helpen met het controleren en/of aanpassen van de beslagvrije voet.
Let op termijnen
Binnen 8 dagen na beslaglegging moet de gerechtsdeurwaarder de stukken overhandigen aan de werknemer: de werknemer ontvangt digitaal of per post een ‘modelmededeling beslagvrije voet’. Daarin staan de gegevens die gebruikt zijn om zijn beslagvrije voet te berekenen. Op de website Schuldenwijzer kan de werknemer voor de meeste loonbeslagen nagaan wie voor welk bedrag beslag heeft gelegd en waar hij terecht kan met vragen en aanpassingen.
Als de gebruikte gegevens niet kloppen, heeft de werknemer na ontvangst 4 weken de tijd om dit aan te geven. Hij moet daarvoor misschien bewijs aanleveren, zoals een loonstrookje of een bevestiging van de gemeente dat zijn leefsituatie is aangepast. De nieuwe beslagvrije voet gaat dan in op het moment van de eerste beslaglegging. Geeft de werknemer de juiste gegevens pas na deze vier weken door? Dan houdt de beslaglegger pas vanaf dat moment rekening met de nieuwe berekening.
4 Bijzondere omstandigheden
Bij hoge woonkosten kan het loonbeslag op verzoek lager worden vastgesteld.
Als sprake is van een partner met inkomen, een leaseauto, of de werknemer niet in Nederland woont, wordt het loonbeslag juist hoger vastgesteld (en de beslagvrije voet lager). Een compleet overzicht van bijzondere omstandigheden staat op de website schuldinfo.nl.
Op die website staat ook informatie over schulden bij overheden, zoals de belastingdienst en CJIB-boetes, en hoe dat de werknemer kan raken.
Indien er achterstanden op de zorgpremie zijn, en het CAK je vraagt om de zorgpremie in te houden op het loon, lees dan verder op de pagina Achterstand bij zorgverzekering.
5 Gevolgen voor de organisatie
Een loonbeslag betekent extra administratie voor de organisatie en heeft ook juridische gevolgen. Je bent verplicht om aan het loonbeslag en het informatieverzoek daarvoor mee te werken.
Als je de vragenlijst van de deurwaarder niet of niet correct invult en terugstuurt, kun je worden veroordeeld tot betaling van het bedrag waarvoor het beslag op het inkomen van de medewerker is gelegd. Ook kun je aansprakelijk worden gesteld voor eventuele aanvullende schade.
Meer informatie over de gevolgen voor werkgevers vind je op de website van de KBVG en in de Sammen factsheet loonbeslag voor werkgevers.
6 Houd privacyregels in de gaten
Volgens de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG: privacywet) mag je alleen persoonsgegevens verwerken en delen als dat echt niet anders kan.
Deel de informatie over het loonbeslag daarom zo beperkt mogelijk in jouw organisatie. Laat degene die het loonbeslag (of informatieverzoek of CAK-melding) in ontvangst neemt contact opnemen met de werknemer. Deel de informatie niet verder, tenzij de werknemer daarvoor toestemming geeft. Zorg ervoor dat de documenten over het loonbeslag goed zijn opgeborgen, zodat deze niet voor iedereen zichtbaar zijn en vernietig alle gegevens als het loonbeslag is opgeheven.