Jezelf zijn op je werk is niet voor alle werkenden vanzelfsprekend. Dat concludeert FNV naar aanleiding van het onderzoek ‘Jezelf zijn op je werk’ onder ruim 1.850 respondenten.
Mannen en 45-plussers kunnen iets vaker dan vrouwen en mensen onder de 45 jaar oud zichzelf zijn als ze werken. Slechts een klein deel kan (bijna) nooit zichzelf zijn op het werk.
Bijna een kwart geeft aan dat er wordt gediscrimineerd op basis van leeftijd, seksuele gerichtheid, afkomst, beperking of geslacht. Eén op de tien geeft aan nooit of bijna nooit zichzelf te kunnen zijn.
Belangrijkste redenen dat deze mensen niet (bijna) altijd zichzelf kunnen zijn, is dat ze niet kunnen communiceren zoals ze willen, geen zeggenschap over eigen werk ervaren en/of emoties niet kunnen uiten zoals ze willen. Ook geven respondenten aan dat hun werkgevers nog weinig investeren in inclusief werkgeverschap.
De mensen die niet zichzelf kunnen zijn op hun werk, kunnen daardoor niet lekker in hun vel zitten, zich niet verbonden voelen met hun werk en/of collega’s en minder goed presteren. In ongeveer een kwart van de gevallen is het zelfs reden om op zoek te gaan naar ander werk. Andere gevolgen variëren van burn-outklachten en vermoeidheid tot ziekmelding.
Jezelf kunnen zijn
FNV-bestuurslid Bas van Weegberg: ‘Discriminatie op de werkplek is onacceptabel en het uitbannen ervan moet hoger op het prioriteitenlijstje van werkgevers. Jezelf kunnen zijn is een belangrijke voorwaarde om fijn te werken. Als dat niet gegarandeerd is, vertrekken werknemers. Inclusief werkgeverschap is keihard nodig, ook met het oog op de personeelstekorten.’
Respect nodig
Respect. Dat is met afstand wat werknemers het vaakst antwoorden op de vraag wat ze van hun werkgever nodig hebben om zich zelf te kunnen zijn en zich thuis te kunnen voelen. Respect voor leeftijd, afkomst, huidskleur en beperking stelt men het vaakst als voorwaarde voor ‘jezelf’ kunnen zijn.
Vrouwen hechten vergeleken met mannen gemiddeld genomen meer waarde aan gerespecteerd worden op verschillende persoonskenmerken, zoals gender, afkomst, huidskleur en
seksuele diversiteit.
Discriminatie
Ondanks dat er volgens zeven op de tien ondervraagde werknemers niet wordt gediscrimineerd op geslacht, geeft slechts de helft aan dat mannen en vrouwen gelijk beloond worden voor hetzelfde werk. Niet iedereen lijkt ongelijke lonen voor gelijk werk dus te zien als discriminatie.
Hoewel er volgens het grootste gedeelte van de ondervraagde werknemers niet wordt gediscrimineerd op de werkvloer, heeft één op de vijf mensen zich in de afgelopen twee jaar weleens buitengesloten gevoeld. Ook hebben sommigen te maken gehad met nare grapjes en pesterijen, seksueel getinte opmerkingen en/of fysiek geweld en intimidatie.
Diversiteits- en inclusiebeleid
Het is werknemers niet altijd duidelijk of én wat werkgevers doen om diversiteit en inclusie te bevorderen. Een kwart geeft aan dat zijn of haar werkgever actief beleid voert om dit te bewerkstelligen, terwijl een ander kwart juist niet weet wat de werkgever doet.
Ook is er nog weinig beleid bij werkgevers om de positie van transgender werknemers te verbeteren. Slechts 8 procent van de respondenten geeft aan dat werknemers tijdens hun transitie worden ondersteund door de werkgever.
Werkgevers van vier op de tien ondervraagden voeren actief beleid om mensen met diverse achtergronden aan te nemen. Dit staat volgens werknemers dus niet één op één gelijk aan diversiteit en inclusie. Het bewust aannemen van mensen met lichamelijke of audiovisuele beperkingen gebeurt volgens werknemers slechts bij één op de vijf werkgevers.