
Op basis van de Wet verplichte deelneming in een bedrijfstakpensioenfonds (Wet Bpf) vallen veel werknemers en de werkgever onder de werkingssfeer van het pensioenfonds van hun industrie.
De werkingssfeer van het pensioenfonds moet goed worden ingekaderd in het verplichtstellingsbesluit. Toch gebeurt het in de praktijk dat twee pensioenfondsen de aansluiting eisen van dezelfde werkgever. Met alle financiële gevolgen van dien.
Aansluiting en premiebetaling bij twee fondsen over zelfde periode mag niet
De rechter mocht zich in 2014 al buigen over een werkgever die zich bezighield met het spuiten van meubeldelen. Deze werkgever was netjes aangesloten bij het pensioenfonds voor de Meubelindustrie toen het pensioenfonds voor de Verfindustrie zich bij de werkgever meldde.
Aangezien de beide pensioenfondsen het niet eens konden worden, mocht uiteindelijk de rechter een eind maken aan de onzekerheid van de werkgever.
Eindoordeel: handhaven aansluiting bij pensioenfonds Meubelindustrie over het verleden en aansluiting bij pensioenfonds Verfindustrie naar de toekomst. Dit op basis van het oordeel dat de kernactiviteit van de werkgever bestaat uit het aanbrengen van verf en niet uit het fabriceren van meubels.
Aansluiting bij detailhandel of textielindustrie?
Rechtbank Amsterdam heeft zich in november 2023 uitgelaten over een (bekend) kledingbedrijf. Dit bedrijf was voorheen vooral gericht op het ontwerpen en maken van kleding en was hierdoor aangesloten bij het pensioenfonds Textielindustrie (MITT). Op enig moment verschoven de activiteiten steeds meer naar het exploiteren van kledingwinkels. Hierdoor kwam het pensioenfonds Detailhandel in beeld met een verplichting tot aansluiting. Pensioenfonds Textielindustrie wilde de aansluiting echter niet beëindigen en dus mocht de rechter weer duidelijkheid brengen.
Kernactiviteiten
In de eerste plaats had de rechter geen begrip voor de handelswijze van de beide pensioenfondsen. De werkgever had nooit bij de beide fondsen aangesloten mogen worden. Vervolgens boog de rechter zich over de vraag wat nu precies de kernactiviteiten waren van de onderneming.
Duidelijk was dat oorspronkelijk de nadruk lag op het ontwikkelen en maken van kleding, maar dat de nadruk steeds meer verschoven is naar het verkopen van kleding aan particulieren. Hoewel het pensioenfonds Textielindustrie geen zogenoemd hoofdzaakcriterium kent (een minimaal aandeel van de omzet in de bedrijfstak), was de rechter toch van mening dat de kernactiviteit van de onderneming een aansluiting bij het pensioenfonds Detailhandel rechtvaardigt en de aansluiting bij pensioenfonds Textiel moet worden beëindigd.
Discussie
Ook de pensioenfondsen Bouw en Metaal zitten elkaar nog wel eens in de weg. Dit komt omdat binnen deze bedrijfstakken de nodige overlap te vinden is. Sociale partners hebben dit proberen op te lossen door bijvoorbeeld rioolwerkzaamheden binnen de woning en rioolwerkzaamheden buiten de woning te verdelen over de beide fondsen, met als discussie welk fonds dan prevaleert als de onderneming beide werkzaamheden uitvoert.
Ook het aanbrengen van isolatiemateriaal als brandwering levert een discussie tussen beiden fondsen op. Het ene fonds kan het zien als het afdichten van sparingen waardoor het valt onder bouwwerkzaamheden. En het andere fonds ziet het als aanbrengen van brandwerende isolatie waardoor het valt onder metaalwerkzaamheden.
Gevolgen voor de onderneming
De doelstelling van de Wet Bpf is dat ondernemingen binnen gedefinieerde bedrijfstakken niet concurreren op de arbeidsvoorwaarde pensioen en dat er binnen deze bedrijfstak geen sprake is van werknemers zonder pensioenregeling. Het is aan de sociale partners binnen de bedrijfstak om deze duidelijk af te bakenen en overlap met andere bedrijfstakken te voorkomen.
Dat de rechter uiteindelijk een oordeel kan vellen en hierdoor duidelijkheid ontstaat, betekent doorgaans in de praktijk niet dat dit zonder aanzienlijk juridische kosten voor de werkgever verloopt. Als er geswitcht moet worden van pensioenfonds komt de vraag op wat hiervan de gevolgen voor de werknemers zijn, qua pensioenopbouw en de verschuldigde eigen bijdrage, en of deze het met de wijziging eens zijn.
Voor ondernemingen met meerdere activiteiten blijft het verstandig om regelmatig te kijken naar de verhoudingen tussen deze activiteiten om een langlopende discussie met een pensioenfonds te voorkomen.
Meer weten?
Wil je meer weten over verplichte pensioenregelingen en de onderneming? Neem dan contact op met de contactpersoon van Mazars of rechtstreeks met Paul van Ravenzwaaij van Pellicaan Advocaten per e-mail of per telefoon: +31 (0)88 627 22 39.