De compensatieregeling bij bedrijfsbeëindiging treedt per 1 januari 2021 in werking met uitzondering van het onderdeel ‘ziekte of gebreken van de werkgever’.
Wettelijke transitievergoeding
Sinds 1 juli 2015 is een werkgever een wettelijke transitievergoeding verschuldigd wanneer hij op zijn initiatief de arbeidsovereenkomst met een werknemer beëindigt. Ook bij een ontslag met wederzijds goedvinden verstrekt de werkgever meestal een ontslagvergoeding; voor de hoogte daarvan dient de transitievergoeding vaak als uitgangspunt.
Twee situaties
In het Regeerakkoord is opgenomen dat in twee situaties compensatie zal plaatsvinden van de ontslag- of transitievergoeding die een werkgever betaalt:
- De compensatieregeling voor de transitievergoeding die een werkgever betaalt bij ontslag na langdurige arbeidsongeschiktheid van de werknemer (compensatieregeling LAO).
- Compensatie voor de kleine werkgever, met minder dan 25 werknemers, die zijn onderneming beëindigt en als gevolg daarvan al zijn werknemers moet ontslaan.
1 Compensatie bij ontslag bij langdurige ziekte
Per 1 april 2020 is de compensatieregeling LAO in werking getreden. Vanaf dat moment kunnen werkgevers een compensatieaanvraag indienen bij UWV. De regeling geldt voor zowel ‘oude gevallen’ (waarbij een transitievergoeding is betaald tussen 1 juli 2015 en 1 april 2020 na een ontslag wegens langdurige arbeidsongeschiktheid) als voor reguliere gevallen (waarbij een transitievergoeding is betaald op of na 1 april 2020).
Het geraamd aantal compensatieaanvragen voor ‘oude gevallen’ is 53.000. Verwacht wordt dat het
jaarlijkse aantal aanvragen voor reguliere gevallen zo’n 17.000 bedraagt.
Oude en reguliere gevallen
Werkgevers hadden tot 1 oktober 2020 de tijd om een compensatieaanvraag in te dienen voor ‘oude gevallen’. UWV heeft, vanwege het grote aantal verwachte aanvragen, na indiening van een compensatieaanvraag voor een ‘oud geval’ zes maanden de tijd om te beslissen op de aanvraag.
Een aanvraag voor ‘reguliere gevallen’ moet de werkgever uiterlijk zes maanden na betaling van de volledige transitievergoeding indienen bij UWV.
Verreweg de meeste aanvragen worden toegewezen. Reden voor afwijzing van een aanvraag is bijvoorbeeld dat een aanvraag dubbel is ingediend, dat gevraagde aanvullende gegevens niet worden aangeleverd, of dat de werkgever niet voldoet aan de voorwaarden voor compensatie.
2 Compensatie kleine werkgever
Voor de tweede compensatieregeling, bij bedrijfsbeëindiging, zijn in het Regeerakkoord twee situaties geschetst waarin compensatie van de transitievergoeding zou plaatsvinden:
- bij bedrijfsbeëindiging wegens pensionering; of
- wegens ziekte of gebreken van de werkgever.
Tijdens de parlementaire behandeling van de Wet arbeidsmarkt in balans is daar als derde compensatiemogelijkheid toegevoegd:
- de situatie van overlijden van de werkgever.
Het verwachte aantal jaarlijkse compensatieaanvragen wegens pensionering van de werkgever is 800, wegens ziekte of gebreken 600 en wegens overlijden 250.
Ziekte of gebreken werkgever
Beoogd was om deze compensatieregeling bij bedrijfsbeëindiging per 1 januari 2021 in werking te laten treden. Onlangs is echter duidelijk geworden dat inwerkingtreding per 1 januari aanstaande nog niet mogelijk is voor het onderdeel ‘ziekte of gebreken van de werkgever’.
Bij dit onderdeel moet worden getoetst of de werkgever als gevolg van ziekte of gebreken niet in staat is om zijn werkzaamheden redelijkerwijs voort te zetten binnen een periode van zes maanden. Overleg is geweest over de vraag op welke wijze deze beoordeling kan worden uitgevoerd, maar dit heeft nog niet tot een werkbare uitkomst geleid. De komende tijd volgen opnieuw gesprekken. Het is echter nog niet duidelijk wanneer deze gesprekken afgerond zijn en wat de nieuwe datum van inwerkingtreding zal kunnen zijn.
Pensionering of overlijden
De mogelijkheid om compensatie aan te vragen voor betaalde transitievergoedingen als de onderneming is beëindigd vanwege pensionering of overlijden van de werkgever treedt wel in werking per 1 januari 2021.
Een op of na die datum betaalde transitievergoeding wordt gecompenseerd als de onderneming is beëindigd wegens pensionering of overlijden van de werkgever en aan de voorwaarden is voldaan.
Inwerkingtredingsbesluit
Zo snel mogelijk wordt het inwerkingtredingsbesluit, en de algemene maatregel van bestuur en
ministeriële regeling ter uitwerking daarvan gepubliceerd, zodat de voorwaarden voor het in aanmerking komen voor compensatie en de termijnen waarbinnen de compensatieaanvraag de kleine werkgever de compensatie kan indienen bekend zijn. UWV en het ministerie van Sociale Zaken gaan werkgevers hierover informeren.
Kamerbrief update regelingen compensatie transitievergoeding
Compensatie transitievergoeding einde bedrijf en bij langdurige ziekte