Deze vraag beantwoordt staatssecretaris Vijlbrief van Financiën. Hij gaat eerst in op de vrijwilligersvergoeding en de vereisten voor giftenaftrek bij het afzien van een vrijwilligersvergoeding.
Bij vrijwilligerswerk staat het maatschappelijke karakter en het ontbreken van een salaris voorop. Het uitgangspunt van de vrijwilligersregeling is dan ook dat er arbeid wordt verricht binnen een organisatie met een ideële doelstelling, zonder dat daar een (verplichte) tegenprestatie tegenover staat.
Vrijwilligersvergoeding
De praktijk leert echter dat organisaties aan vrijwilligers toch vaak een vergoeding (willen) betalen. De vergoeding mag echter niet zo hoog zijn dat eigenlijk beroepsmatige arbeid wordt verricht onder de noemer ‘vrijwilligerswerk’. Met het oog hierop zijn er grenzen gesteld aan de vrijwilligersvergoeding, zijnde maximaal € 5 per uur, maximaal € 170 per maand en € 1700 per jaar.
Vergoeding doneren
In de praktijk komt het ook voor dat een vrijwilliger aangeeft aan een algemeen nut beogende instelling (ANBI) dat hij de vrijwilligersvergoeding waarop hij aanspraak maakt, niet wil ontvangen omdat hij de vergoeding wil doneren aan de ANBI. Deze gift is geen verplichting voor de vrijwilliger, maar vloeit voort uit vrijgevigheid.
Giftenaftrek
Wanneer de vrijwilliger afziet van een vergoeding, kan hij het bedrag van de vergoeding als gift aftrekken in de aangifte inkomstenbelasting als aan de voorwaarden is voldaan. Deze voorwaarden zijn per 2012 opgenomen in de wet. Deze voorwaarden dienen ertoe te voorkomen dat mensen onterecht belastingvoordelen kunnen verkrijgen.
Veel ANBI’s kunnen niet aan alle vrijwilligers een uurvergoeding van € 5 betalen. Het uitgangspunt is echter dat vrijwilligerswerk belangeloos is. Indien de organisatie vrijwilligersvergoedingen wil aanbieden, mag de organisatie zelf bepalen aan welke vrijwilligers zij een vrijwilligersvergoeding geeft en wat de hoogte van de vergoeding wordt.
Voor de giftenaftrek is het van belang dat de ANBI in staat is aan de betreffende vrijwilligers deze afgesproken vergoeding uit te betalen. Aangezien het niet nodig is dat de ANBI aan alle vrijwilligers de maximale vergoeding moet kunnen uitbetalen, wordt in de praktijk van de mogelijkheid tot giftenaftrek gebruik gemaakt.
Geen recht op aftrek
Als het bestuur (bepaalde) vrijwilligers een vrijwilligersvergoeding toekent, bestaat bij donatie daarvan door de vrijwilliger recht op giftenaftrek. Als het bestuur echter niet de bedoeling heeft om een vrijwilligersvergoeding te geven aan die vrijwilliger, dan bestaat geen recht op aftrek.
Misleidend
Het aanbieden van een dergelijke regeling aan de vrijwilligers, terwijl van tevoren al vaststaat dat geen recht bestaat op aftrek, is misleidend. Indien de vrijwilliger namelijk de vergoeding toch opgeeft als gift in zijn aangifte, dan is sprake van het opzettelijk onjuist doen van aangifte. Hierbij kan de aangifte van de vrijwilliger bij de aanslag worden gecorrigeerd of als de aanslag al is vastgesteld, een navorderingsaanslag worden opgelegd.
Kamerbrief vrijwilligerswerk bij ANBI