“Schiphol heeft de belangen van de werknemer ernstig veronachtzaamd en daarmee onrechtmatig jegens hem gehandeld door op geen enkele wijze de belangen van de werknemer te betrekken bij de beslissing om zijn Schipholpas in te nemen”, aldus het Hof.
De man mocht niet meer werken op het vliegveld, omdat hij tijdens zijn nachtdienst een flesje cola had gepakt uit een businesslounge. In dat kader is de toegangspas ingenomen.
Geen diefstal
Volgens de werknemer was geen sprake van diefstal. Als hij zou hebben geweten dat het pakken en nuttigen van een flesje cola uit de lounge niet is toegestaan, zou hij dat nooit hebben gedaan. Hij is daar echter nooit op gewezen. Integendeel: de werknemer en zijn collega’s kregen vaak iets te drinken van de medewerkers van de lounge of zij pakten – indien de medewerkers afwezig waren – zelf iets uit de koelkast, aldus de schoonmaker.
Volgens de kantonrechter was geen sprake van onrechtmatig handelen van de werkgever en heeft de werknemer zijn stellingen onvoldoende aannemelijk gemaakt.
Het Hof noemde het innemen van de pas wel onrechtmatig, nadat de FNV namens de schoonmaker hoger beroep had aangetekend tegen een uitspraak van de kantonrechter in Haarlem.
Duidelijk signaal
FNV-bestuurder Herrie Hoogenboom spreekt over een historische overwinning.
“Deze uitspraak is ongelooflijk belangrijk: niet alleen voor de schoonmakers, maar voor de positie van álle ingeleende krachten op Schiphol. Voor ons geeft het Hof een duidelijk signaal af: ‘Jij hebt rechten en als je daarvoor opkomt, hoef je niet bang te zijn dat het je de kop kost. Zo groot is de macht van Schiphol niet’.”
Wraakactie
De schoonmaker mocht niet meer op de luchthaven werken, omdat hij tijdens zijn nachtdienst een flesje drinken had gepakt uit een businesslounge. Dat was tegen de regels, zei Schiphol. Ze kwamen erachter na het zien van videobeelden.
Volgens Hoogenboom was het afpakken van de toegangspas een wraakactie van Schiphol voor het vakbondswerk van de schoonmaker en zijn protestacties voor betere arbeidsvoorwaarden.
Schiphol beriep zich op afspraken in het contract met de werkgever van de schoonmaker. Daarin staat dat de luchthaven het schoonmaakbedrijf mag vragen om iemand te verwijderen, zonder opgaaf van redenen. Dat had het niet mogen doen.
Rechtsverhouding
Volgens het Hof telt niet alleen het contract tussen het bedrijf en Schiphol. Door het afgeven van de Schipholpas is er ook een rechtsverhouding tussen de schoonmaker en de luchthaven. Dat betekent dat ook de redelijkheid en billijkheid een rol spelen.
Anders dan Schiphol stelt is de pas wel degelijk ingenomen als sanctie om de werknemer te bestraffen. Voor deze situatie bestaan echter andere, minder verstrekkende, sanctioneringsmaatregelen. Hiervan is geen gebruik gemaakt. Daarmee is geen rekening gehouden met de belangen van de werknemer terwijl dat wel had gekund.
Belangen werknemer
Schiphol heeft de belangen van de werknemer niet voldoende meegewogen. Hij werkte al meer dan tien jaar op Schiphol en was in 2016 door de luchthaven nog uitgeroepen tot schoonmaker van het jaar. Voor het Hof is ook niet duidelijk geworden hoe verwijtbaar het drinken van het flesje cola is.
De vordering tot teruggave van de Schipholpas en toelating tot de werkzaamheden wijst het Hof toe.
De schoonmaker werkt inmiddels ergens anders maar is wel blij voor al zijn collega’s op Schiphol. “Die zien nu dat je voor je recht mag opkomen en dat ze je daar niet voor mogen straffen.”
Uitspraak Hof Amsterdam, 14 april 2020, ECLI:NL:GHAMS:2020:1077 en FNV.nl