Gevraagd wordt of de minister de mening deelt dat bezorgers van platformbedrijven als Deliveroo zeker moeten zijn van een fatsoenlijk loon, bescherming tegen ziekte en een goed pensioen.
Koolmees geeft aan geen uitspraken te doen over individuele bedrijven en over zaken die onder de rechter zijn. De termijn waarbinnen partijen tegen deze uitspraak in hoger beroep kunnen gaan, is nog niet verstreken.
De betreffende uitspraak gaat over de uitleg van de werkingssfeer van een verplichtstelling. De reikwijdte van de werkingssfeer van de verplichtstelling en de beoordeling of de activiteiten van de onderneming vallen onder de verplichtstelling is in eerste instantie een zaak van sociale partners.
Deliveroo moet pensioenpremies betalen aan pensioenfonds Vervoer
Juridische kwalificatie
Deze uitspraak gaat niet over de juridische kwalificatie van de arbeidsrelatie. Hier heeft de kantonrechter in 2018 twee tegenstrijdige vonnissen over gewezen.
Het betreft de uitspraak van Rechtbank Amsterdam van 15 januari 2018. De kantonrechter oordeelt dat de rechtsverhouding tussen Deliveroo en haar bezorgers is aan te merken als een arbeidsovereenkomst.
Daarnaast gaat het om de uitspraak van Rechtbank Amsterdam van 23 juli 2018. De overeenkomst die een bezorger sloot met Deliveroo geldt niet als arbeidscontract – en dus is de man niet in loondienst bij het bezorgbedrijf.
Tegen deze uitspraken is hoger beroep aangetekend.
Arbeidsrelatie
De opkomst van de platformeconomie mag volgens het kabinet niet ten koste gaan van de arbeidsomstandigheden en arbeidsvoorwaarden van werkenden. Het kabinet hecht eraan dat het contractpartijen in principe vrij staat om hun arbeidsrelatie vorm te geven. Feiten en omstandigheden bepalen daarbij of sprake is van bijvoorbeeld een arbeidsovereenkomst of een overeenkomst van opdracht. Daarnaast is van belang of partijen vallen onder de werkingssfeer van een verplichtgesteld bedrijfstakpensioenfonds.
Recht op pensioen
De Hoge Raad heeft bepaald dat medewerkers die vallen onder de werkingssfeer van een verplichtgesteld bedrijfstakpensioenfonds recht hebben op pensioen, ook als zij niet bekend zijn bij het bedrijfstakpensioenfonds en er geen premie voor hen is afgedragen.
Het is primair de verantwoordelijkheid van de werkgever om zich te melden bij het verplichtgestelde bedrijfstakpensioenfonds en zijn medewerkers aan te melden. Maar medewerkers die menen onder de verplichtstelling van een bedrijfstakpensioenfonds te vallen, kunnen zich ook zelf melden bij het pensioenfonds.
Meer duidelijkheid
Het kabinet vindt het wenselijk dat door middel van rechterlijke uitspraken, meer helderheid komt over de kwalificatie van arbeidsrelaties in de platformeconomie. De verwachting is dat in deze gerechtelijke procedures tot het hoogste niveau wordt geprocedeerd en daarmee binnen de huidige juridische kaders meer duidelijkheid komt over de arbeidsrechtelijke grenzen in relatie tot platforms. Het kabinet volgt deze ontwikkelingen nauwgezet.
Zzp-wetgeving
Het kabinet maakt zich zorgen over de groep schijnzelfstandigen en kwetsbare zelfstandigen. Beoogd wordt wetgeving met maatregelen ‘werken al zelfstandige’ (waaronder minimumtarief) in het derde kwartaal van 2019 voor internetconsultatie uit te zetten.
Kwaadwillendheid
In de genoemde zaak ging het om de vraag of Deliveroo als werkgever valt onder de werkingssfeer van de verplichtstelling tot deelneming in het bedrijfstakpensioenfonds voor het beroepsvervoer over de weg en daarom verplicht was om pensioen af te dragen voor de bij hem in dienst zijnde werknemers met een arbeidsovereenkomst.
Het ging in die zaak dus niet om de vraag of de arbeidsrelatie juist was gekwalificeerd in relatie tot de loonheffingen, maar of de werkgever zijn werkgeversverplichtingen richting zijn werknemers (volledig) was nagekomen. Dat betreft een arbeidsrechtelijke vraag. De Belastingdienst houdt geen toezicht op de naleving van arbeidswetten.
De handhaving door de Belastingdienst in het kader van kwaadwillendheid betreft de handhaving op de juiste kwalificatie van de arbeidsrelatie in relatie tot de loonheffingen.