Werknemers moeten vrije beschikking hebben over het volledige bedrag aan wettelijk minimumloon zodat zij het wettelijk minimumloon kunnen gebruiken voor noodzakelijke levensbehoeften. Om te garanderen dat een werknemer het wettelijk minimumloon ontvangt, is daarom in de Wet op het minimumloon opgenomen dat verrekeningen met en inhoudingen op het wettelijk minimumloon niet zijn toegestaan.
Huisvesting en zorgverzekering
Voor huisvestingskosten en de kosten van de premie voor zorgverzekering is het onder voorwaarden wél toegestaan om bedragen in te houden op het wettelijk minimumloon, mits de werknemer daarvoor schriftelijk volmacht heeft verleend.
Deze uitzonderingen beogen werkgevers te faciliteren die hun werknemers willen helpen bij het vinden van huisvesting en het afsluiten van een zorgverzekering. Daarnaast is het toegestaan om voorschotten op het minimumloon te verrekenen, als dit vooraf met de werknemer is overeengekomen.
Maximaal 25% minimumloon
Inhoudingen voor huisvesting op basis van een schriftelijke volmacht zijn toegestaan tot maximaal 25% van het voor de werknemer voor die termijn geldende wettelijke minimumloon, mits de verhuurder is gecertificeerd door een door de Raad voor Accreditatie geaccrediteerde certificerende instelling (CI) of wel een toegelaten instelling is als bedoeld in artikel 19 van de Woningwet. De certificering moet plaatsvinden overeenkomstig bij cao vastgestelde normen inzake de kwaliteit van huisvesting van werknemers.
Buiten loonstrook om
Een deel van de werkgevers is sceptisch over de werking van het inhoudingenverbod. Zij menen dat verrekenen en inhouden via de loonstrook transparant en controleerbaar is en dus effectiever voor de controle of tenminste het wettelijk minimumloon is betaald, dan een verbod op inhoudingen en verrekeningen. Zij geven aan dat werkgevers alsnog zullen proberen om bepaalde kosten, bijvoorbeeld voor werkkleding, te verrekenen. Dit gebeurt dan echter buiten de loonstrook om en is hierdoor lastiger te controleren.
Niet proportioneel
Werkgevers vinden de maatregel daarnaast niet proportioneel, aangezien deze leidt tot nalevingslasten voor alle ondernemers, terwijl het de vraag is in hoeverre het verbod kwaadwillende ondernemers hindert in hun opzet om onder het wettelijk minimumloon uit te betalen.
Verkeersboetes
Werkgevers wijzen ook op praktische problemen die zij ervaren als gevolg van het verbod op inhoudingen en verrekeningen. Dat geldt bijvoorbeeld voor het verrekenen van verkeersboetes via de loonstrook. Op dit moment is dat niet mogelijk onder het wettelijk minimumloon, terwijl het voor een werkgever ingewikkeld kan zijn om achteraf de kosten vergoed te krijgen van zijn werknemer.
Onvoldoende waarborg
Vakbonden zijn kritisch op de vereisten voor het inhouden van huisvestingskosten op het wettelijk minimumloon. Zij menen dat deze uitzondering op het inhoudingenverbod nu onvoldoende waarborg biedt dat de verhouding tussen de prijs en de kwaliteit van de huisvesting in orde is. De maximering van 25% van het wettelijk minimumloon vinden vakbonden daarvoor geen goede maatstaf.
Tijdelijke huurovereenkomst
Huisvesting kan volgens deze organisaties nog steeds onderdeel zijn van een verdienmodel waarvan werknemers de dupe kunnen worden. Daarom stellen vakbonden voor om een tijdelijke huurovereenkomst van woonruimte te eisen in de regelgeving. De suggestie van de vakbonden wordt meegenomen in de verkenning van mogelijke maatregelen ter voorkoming van uitbuiting van arbeidsmigranten.
Evaluatie Wet aanpak schijnconstructies