Minister Koolmees van Sociale Zaken beantwoordt Kamervragen over de grenseffecten van de Wet normalisering rechtspositie ambtenaren (Wnra).
Voor ambtenaren geldt dat zij op basis van Verordening (EG) 883/2004 onder de socialezekerheidswetgeving vallen van de lidstaat waarvoor zij als ambtenaar werken.
Voor werknemers die geen ambtenaar zijn, wordt de socialezekerheidspositie bepaald op basis van de reguliere aanwijsregels van Titel II van de Verordening.
In Nederland verzekerd?
Personen die de ambtenarenstatus verliezen, zijn niet langer ‘automatisch’ in Nederland sociaal verzekerd. Op basis van Titel II kan een voormalig ambtenaar bijvoorbeeld sociaal verzekerd zijn in zijn woonland of het land waar hij feitelijk werkt. Dit zal niet altijd Nederland zijn.
De meeste voormalig ambtenaren zullen ook na 1 januari 2020 onder het Nederlandse socialezekerheidsstelsel blijven vallen.
Wnra onderwijs
De grootste groep ambtenaren die vanaf 1 januari 2020 de ambtenarenstatus verliest, deze status verliest op grond van het wetsvoorstel Wnra onderwijs, zoals aangenomen door uw Kamer op 18 juni 2019 en vervolgens ingediend bij de Eerste Kamer. De intentie van dit wetsvoorstel is om de rechtspositie van het personeel van openbare universiteiten en openbare universitair medische centra gelijk te trekken met het personeel van bijzondere universiteiten en bijzondere universitair medische centra.
Het personeel van bijzondere universiteiten en bijzondere universitair medische centra heeft ook nu al geen ambtenarenstatus.
Verzekerd in Nederland
Werknemers die de ambtenarenstatus per 1 januari 2020 verkrijgen, zijn vanaf deze datum ‘automatisch’ in Nederland sociaal verzekerd. Dit zijn hoofdzakelijk werknemers van publiekrechtelijke zelfstandige bestuursorganen en privaatrechtelijke zelfstandige bestuursorganen die als kerntaak het uitoefenen van openbaar gezag hebben, zoals de werknemers van het UWV, de SVB en de AFM.
Voor de meeste werknemers geldt dat het verkrijgen van de ambtenarenstatus geen gevolgen zal hebben voor de socialezekerheidspositie, omdat zij al in Nederland sociaal verzekerd zijn.
Lastenverzwaring
Voor de Nederlandse werkgever kan een socialezekerheidsswitch van zijn werknemers tot een lastenverzwaring leiden. Zo kan de Nederlandse werkgever geconfronteerd worden met aanvullende administratieve lasten aangezien hij met verschillende socialezekerheidsstelsels rekening moet houden. Ook kunnen de socialezekerheidspremies in andere lidstaten hoger liggen dan in Nederland.
Loondoorbetaling bij ziekte
Wat betreft de socialezekerheidsbescherming bepaalt de Verordening onder welke socialeverzekeringswetgeving een werknemer valt. Op basis van vaste rechtspraak van het Europees Hof valt een verplichting tot loondoorbetaling bij ziekte ook onder de reikwijdte van de Verordening.
Als een werknemer op grond van de Verordening onder de Belgische of Duitse socialezekerheidswetgeving valt, betekent dit dat de werkgever geen loondoorbetalingsverplichting heeft op basis van de Nederlandse Wet loondoorbetaling bij ziekte (Wulbz).
Het wettelijke recht op loondoorbetaling bij ziekte moet in dat geval bepaald worden op basis van het Belgisch of Duits recht, afhankelijk van het socialezekerheidsstelsel waar de werknemer onder valt.
Beantwoording Kamervragen over grenseffecten Wet normalisering rechtspositie ambtenaren