Zeker tijdens de coronapandemie was de invloed van het ziekteverzuim sterk zichtbaar. Veel mensen moesten thuisblijven vanwege klachten die gerelateerd konden zijn aan corona, zoals hoesten en een loopneus. Dat is ook terug te zien in de cijfers, het CBS rapporteert dat in het eerste kwartaal van 2020 (begin van de corona-uitbraak in Nederland) het ziekteverzuim op het hoogste niveau lag sinds 2003.
Voor werkgevers is ziekteverzuim vaak een achilleshiel en brengt het veel vragen met zich mee. Hoe voorkom je immers dat mensen zich ziekmelden en wat kun je eraan doen om mensen zo snel mogelijk weer aan de slag te krijgen? Als werkgever heb je natuurlijk niet overal invloed op, maar je kunt er wel alles aan doen om (langdurig) verzuim binnen jouw organisatie terug te dringen. Hoe je dat doet? Mark Bloem, directeur bij SD Worx Nederland, deelt een aantal handige tips.
Terugdringen is beter dan genezen
Verzuim is nooit leuk. Niet voor de werkgever, maar ook zeker niet voor de werknemer. Je kunt er als werkgever alles aan doen om verzuim zoveel mogelijk te verminderen. Toch heb je lang niet overal invloed op – en het is belangrijk om dat in te zien.
Waar je wel invloed op hebt, is een gezonde en veilige werkomgeving. Want juist een onveilige of onprettige werkomgeving zorgt vaak voor verzuim. En de verantwoordelijkheid als werkgever stopt natuurlijk niet bij het goed inrichten van werkruimtes. Er is meer dan dat: een prettige werksfeer is onmisbaar voor werkgeluk en dus het voorkomen en terugdringen van ziekteverzuim.
Helaas komt het vaak voor dat mensen zich ziekmelden vanwege een verstoorde arbeidsrelatie of pesten. Je hebt hier als werkgever en leidinggevende een grote rol in. Want het opvangen van zulke signalen op de werkvloer is cruciaal. Zo kan het beschikbaar hebben van een vertrouwenspersoon eventueel verzuim voorkomen. Dit is (nog) niet verplicht. Wel ligt er een wetsvoorstel klaar om een vertrouwenspersoon verplicht te stellen.
Een goede werksfeer? Onmisbaar!
Uit eerder onderzoek van Insights is gebleken dat een goede relatie met collega’s en leidinggevenden in hoge mate bijdraagt aan het werkgeluk van medewerkers. Natuurlijk zijn teamuitjes al een goede stap, maar het gaat veel verder dan dat. Door collegialiteit en openheid te stimuleren, creëer je een werkcultuur waarin zaken sneller bespreekbaar zijn. Zo is het binnen het team gemakkelijker om begrip op te brengen voor elkaar.
Ook het signaleren van pestgedrag hoort daarbij. Pesten op de werkvloer komt, jammer genoeg, nog vaak voor (1 op de 10 mensen is slachtoffer van pesten op de werkvloer). Als leidinggevende heb je een sleutelrol in het opsporen van mogelijk pestgedrag en het aanspreken hierop. Voorbeelden van pesten zijn roddelen, negeren en buitensluiten. Door pestgedrag snel en adequaat in de kiem te smoren, voorkom je dat iemand binnen een team zich onprettig gaat voelen of zelfs stress gaat ontwikkelen, wat kan leiden tot verzuim.
Vanuit de Arbowet is een werkgever verplicht een beleid vast te stellen om pesten op het werk tegen te gaan. Hiermee maak je duidelijk dat pesten niet wordt getolereerd en serieus wordt genomen. Daders worden aangepakt; slachtoffers worden opgevangen en ontvangen nazorg. Ook hier geldt dat het hebben van een vertrouwenspersoon slachtoffers van pesten kan helpen om aan de bel te trekken.
Denk in mogelijkheden
Het is voor alle partijen erg vervelend wanneer iemand ziek uitvalt, en al helemaal als dit voor langere duur is. Om iemand zo snel mogelijk weer aan de slag te krijgen, moet je denken in mogelijkheden. Denk niet aan wat de persoon in kwestie niet kan, maar kijk wat diegene juist wel kan. Een simpel voorbeeld: een postbezorger kan niet meer lopen. De post bezorgen wordt lastig. Maar de bezorger kan wel in het postsorteercentrum werken. Ga hierover samen het gesprek aan. De bedrijfsarts of een andere professional kan je hierin bijstaan met advies.
De juiste aandacht doet wonderen
Bij een medewerker die zich, om wat voor reden dan ook, ziek heeft gemeld, doet persoonlijke aandacht vaak al wonderen. Neem regelmatig contact op om te vragen hoe het gaat (mits de medewerker daarvoor openstaat) of ga een keer op bezoek of vraag of de medewerker een kopje koffie komt drinken. Persoonlijke aandacht bevordert namelijk in veel gevallen het herstel.
Uiteindelijk ben je als werkgever zelf verantwoordelijk om verzuim te voorkomen en jouw medewerkers te re-integreren. Het is echter niet nodig dat je zelf alle kennis in pacht hebt, maar het is belangrijk om de regie te houden. Kennis kun je ook inwinnen via externe experts. En vergeet bovenal niet: iedereen heeft wel eens een griepje.