De ministers Koolmees en Van Engelshoven sturen een brief over deze Routekaart Leren en Ontwikkelen. Het gaat daarbij onder meer over het STAP-budget, de SLIM-regeling en NL Leert Door.
Het beleid rondom leven lang ontwikkelen richt zich op vier met elkaar samenhangende pijlers:
1 Verder versterken van de ontwikkelvraag bij individuen
Door mensen beter te ondersteunen en te stimuleren, kan de overheid belemmeringen wegnemen en het voor mensen makkelijker maken om zelf de regie te nemen en eigen keuzes te maken. De overheid richt zich daarbij op mensen die vanuit zichzelf minder aan leren en ontwikkelen doen, en op mensen die naar sectoren willen overstappen waar goede vooruitzichten op duurzaam werk zijn. Het gaat daarbij zowel om financiële ondersteuning, als om laagdrempelige toegang tot informatie, advies en begeleiding.
2 Stimuleren werkgevers en sociale partners bij leren en ontwikkelen
Het grootste deel van de investeringen in leven lang ontwikkelen komt van werkgevers of spreken sociale partners af in cao’s. Mensen leren daarnaast het meeste op en van het werk. De rol van werkgevers is nog beter te benutten met extra inzet op leren en ontwikkelen in het midden- en kleinbedrijf (mkb). Ook kunnen werkgevers geholpen worden om meer in te zetten op informeel leren. Sectororganisaties, O&O fondsen, vakbonden en sociale partners spelen hierin een belangrijke rol.
3 Flexibilisering van het aanbod voor leren en ontwikkelen
Het aanbod van scholing in het mbo en hoger onderwijs voor volwassenen moet meer gericht worden op de vraag vanuit werkenden, werkzoekenden en werkgevers, waaronder meer mogelijkheden voor het volgen van arbeidsmarktrelevante onderdelen of modulair opgebouwde programma’s. Dat stelt werkenden in staat om zo gericht mogelijk de scholing te volgen die voor hen nuttig is en dit te combineren met andere taken. Verder is van belang dat beter wordt ingespeeld op al opgedane kennis en ervaring van werkenden, zodat scholing daarop optimaal kan aansluiten.
4 Stimuleren van een leercultuur
Een goede leercultuur is hiervoor een randvoorwaarde. De leercultuur bij individuen en bij werkgevers is te versterken via campagnes, ondersteuning en advisering.
Eerste pijler
Samenvatting huidige beleidsinzet in eerste pijler:
- STAP-budget en Ontwikkeladvies STAP
- Levenlanglerenkrediet
- Landelijk portaal voor inzicht in je opleidings- en financieringsmogelijkheden
- Leerwerkloketten voor ondersteuning bij leer- en ontwikkelvragen
STAP-regeling
Met de STAP-regeling komt vanaf 2022 voor iedereen met een band met de Nederlandse arbeidsmarkt een individueel ontwikkelbudget binnen handbereik. Het STAP-budget vraagt om een volledig nieuw uitvoeringssysteem waarmee het individu op eenvoudige wijze zelf publieke financiering van scholing kan gaan aanvragen.
In aanvulling op het STAP-budget wordt op dit moment het Ontwikkeladvies STAP verder uitgewerkt. Bedoeling is dit ontwikkeladvies structureel beschikbaar te stellen aan mensen die meer ondersteuning nodig hebben, zoals laagopgeleiden of ouderen.
In 2021 zijn nog de kosteloze ontwikkeladviezen uit NL Leert Door beschikbaar.
Samenvatting crisisinzet in eerste pijler
- NL Leert Door met inzet van ontwikkeladvies
- NL Leert Door met inzet van scholing
- Tijdelijk scholingsbudget WW-gerechtigden
Als gevolg van de coronacrisis gaat op dit moment veel aandacht uit naar extra inzet van het kabinet op de benodigde (om)scholing van mensen die dreigen hun werk te verliezen of geen werk of opdrachten meer hebben:
NL Leert Door
Voor werkenden, werkzoekenden en zelfstandigen die zelf stappen willen en kunnen zetten, biedt de regeling NL Leert Door mogelijkheden om kosteloos ontwikkeladvies te krijgen en zich kosteloos te scholen. In het 3e steun- en herstelpakket is een verlenging aangekondigd, zodat mensen ook in 2021 kunnen beschikken over ontwikkeladvies en over scholing. De regeling voor ontwikkeladvies wordt per 1 december 2020 opnieuw opgesteld. Met die verlenging is een brug geslagen naar 2022, wanneer het STAP-budget en Ontwikkeladvies STAP beschikbaar komen.
Daarnaast kan UWV extra scholingsbudget inzetten voor WW-uitkeringsgerechtigden via het Tijdelijk scholingsbudget WW-gerechtigden.
Tweede pijler
Samenvatting huidige inzet in tweede pijler:
- Stimuleren private investeringen in scholing
- Stimuleren meer private individuele ontwikkelbudgetten
- Leercultuur in mkb stimuleren met SLIM en MKB!dee
- Basisvaardigheden van werknemers versterken
- Vaardigheden in kaart
SLIM-regeling
Om werkgevers in het mkb te stimuleren tot een sterke leercultuur is per 1 januari 2020 de SLIM-regeling in werking getreden. Bij beide eerste geopende tijdvakken waren veel meer aanvragen dan dat budget beschikbaar was.
Mkb-bedrijven hebben subsidie aangevraagd voor bijvoorbeeld het in kaart brengen van de scholings- en ontwikkelbehoefte of voor het bieden
van een praktijkleerplaats in de derde leerweg.
Tussen de subsidieaanvragen van de samenwerkingsverbanden zitten ook meer grootschalige initiatieven, zoals het gezamenlijk oprichten van een bedrijfsschool of het opzetten van een systeem voor periodieke ontwikkelgesprekken.
In 2021 staan opnieuw twee tijdvakken open voor individuele mkb-ondernemingen en één tijdvak voor samenwerkingsverbanden en grootbedrijven in de genoemde sectoren.
MKB-!dee
Naast de SLIM-regeling is ook de subsidieregeling MKB!dee bedoeld om mkb-ondernemers aan te zetten om belemmeringen weg te nemen om te investeren in opleiding en ontwikkeling en zodoende de leercultuur te bevorderen.
Tot nu toe hebben 61 projecten subsidie ontvangen. De meeste projecten zullen in de eerste helft van 2021 zijn afgerond.
In de komende twee tenders (waarvan één 20 oktober 2020 is geopend) wordt extra aandacht besteed aan de leercultuur bij het mkb tot 50 werknemers.
Laaggeletterde werknemers
Om (digitaal) laaggeletterde werknemers opleidingstrajecten aan te bieden die leiden tot een betere taalvaardigheid, rekenvaardigheid en/of betere digitale vaardigheden kunnen werkgevers binnenkort op basis van de subsidieregeling Tel mee met Taal 2021-2024 subsidie aanvragen. In het kader van het derde steunen herstelpakket is er in 2021 bijna € 6 miljoen extra beschikbaar voor laaggeletterde werknemers. Daarmee komt het totaal beschikbare budget voor laaggeletterde werknemers in 2021 op € 8,8 miljoen.
De Subsidieregeling Tel mee met Taal 2021-2024 wordt naar verwachting in november 2020 gepubliceerd in de Staatscourant. Werkgevers kunnen van 1 januari tot de laatste dag van februari subsidie aanvragen.
Samenvatting crisisinzet in tweede pijler:
- Maatwerkregeling voor samenwerkingsverbanden met sectoren, sociale partners, O&O fondsen
- Omscholingsregeling voor werkgevers in tekortsectoren
- Basisvaardigheden, extra middelen Tel mee met Taal
- Impuls subsidieregeling praktijkleren in het mbo
Extra crisisinzet van twee maal € 10,6 miljoen in 2020 en 2021 voor de subsidieregeling praktijkleren om werkgevers te stimuleren leerwerkplekken
(bbl) te blijven aanbieden.
Derde pijler
Samenvatting huidige inzet in derde pijler:
- Flexibiliseren aanbod in mbo en ho
- Praktijkleren op maat
- Stimuleren en ondersteunen onderwijsinstellingen
Samenvatting crisis inzet in derde pijler:
- Praktijkleren mbo extra inzet
- Mbo-certificaten extra inzet
In 2021 komt € 63 miljoen beschikbaar uit het steun- en herstelpakket, voor kortdurende bij- en omscholing via praktijkleren in het mbo.
Vierde pijler
Samenvatting huidige inzet in vierde pijler:
- Campagne Hoe werkt Nederland?
- Campagne Slim Werkgeven
- Vergroten bekendheid STAP-budget en levenlanglerenkrediet
- Bewustwording belang duurzame inzetbaarheid en leren en ontwikkelen (MIP)
Naast Hoe werkt Nederland? is er de koepelcampagne Slim Werkgeven om werkgevers te informeren en inspireren op verschillende arbeidsmarktgerelateerde vraagstukken.
Daarnaast is er het afgelopen jaar specifiek aandacht geweest voor de SLIM-regeling voor het versterken van leren en ontwikkelen bij het mkb, met name rondom de aanvraagtijdvakken. Ook in 2021 zal binnen de campagne aandacht worden gegeven aan de mogelijkheden van de SLIM-regeling voor het mkb.
Ook zal een deelcampagne starten rondom de introductie van het STAP-budget. In de communicatie zal specifiek aandacht uitgaan naar de toegang tot het STAP-budget voor groepen die relatief minder deelnemen aan scholing, zoals flexwerkers, ouderen en praktisch opgeleiden.
Aandacht zal ook uitgaan naar het onder de aandacht brengen van de mogelijkheden van het levenlanglerenkrediet bij groepen die minder gebruik
maken van leer- en ontwikkelmogelijkheden. Te denken valt aan mensen die niet in loondienst zijn, zoals mensen met vrijwilligerswerk of mantelzorgtaken, en praktisch opgeleiden.
Samenvatting crisis inzet in vierde pijler:
- Communicatie NL Leert Door en andere regelingen
- Communicatie gericht op werkgevers
Het afgelopen jaar is veel aandacht uitgegaan naar communicatie over het crisispakket NL Leert Door. Ook in 2021 zal communicatie zijn gericht op het vervolg op NL Leert Door en de aanvullende regelingen uit het sociaal pakket – flankerend aan het 3e steun- en herstelpakket.