Om de dreigende recessie op te vangen, moeten werkgevers en werknemers het arbeidsvoorwaardenoverleg gebruiken om samen het verdienvermogen van Nederland op peil te houden.
Dat en meer staat in de Arbeidsvoorwaardennota 2023, het jaarlijkse advies aan cao-onderhandelaars van werkgeversverenigingen AWVN, MKB-Nederland en VNO-NCW.
Financiële klappen opvangen
Niet alle bedrijven en sectoren zijn in staat om financiële klappen door onder andere fors gestegen inkoop- en energieprijzen, terugbetaling van de coronaschulden en de versnelde verhoging van het minimumloon, op te vangen zonder dat zij schade aan de onderneming of werkgelegenheidsverlies riskeren.
Loonruimte bepalen
De loonruimte moet dus nauwgezet worden bepaald door de situatie in een bedrijf of sector en de loonafspraken moeten daarbinnen passen. Ook kunnen cao-partijen afspreken hoe arbeidsvoorwaarden meebewegen bij grote mee- of tegenvallers.
Financiële ondersteuning werknemers
Werkgevers zijn zich bewust van de financiële druk die veel mensen nu ervaren en ook in 2023 zullen cao-partijen ook aandacht schenken aan de financiële situatie van werknemers in het arbeidsvoorwaardenoverleg. Werkgevers ondersteunen werknemers daarbij op uiteenlopende wijzen, zoals met eenmalige uitkeringen, kostenvergoedingen voor energiekosten, budgetcoaches en door bijvoorbeeld zaken als de 13e maand of vakantiegeld naar voren te halen.
In bedrijven en sectoren waar het goed gaat, zal de ruimte voor hogere lonen en meedelen in de winsten moeten worden benut.
Gezamenlijk toekomstbeeld
Naast de onzekerheid op de korte termijn is het van groot belang dat werkgevers en werknemers hun aandacht richten op de grote maatschappelijke vraagstukken van deze tijd, zoals verduurzaming, vergrijzing en digitalisering. Dat vraagt van sociale partners om samen te werken aan een gezamenlijk beeld van de toekomst en bijpassende concrete afspraken te maken.
Meer uren en inclusief beleid
Onderwerpen als meer uren werken om de arbeidskrapte te verlichten, inclusief beleid om een divers personeelsbestand te stimuleren en slimmer en innovatiever werken om de arbeidsproductiviteit te verhogen, moeten vaker onderwerp van gesprek worden aan de cao-tafels.
