74 procent van de partners die recht hadden op het aanvullend geboorteverlof heeft hiervan gebruik gemaakt. Zes procent van de ouders heeft het aanvullend geboorteverlof niet opgenomen, omdat zij financieel niet rond konden komen met de uitkering van 70 procent van het (maximum)dagloon, zo blijkt uit de evaluatie.
Wet invoering extra geboorteverlof
De Wet invoering extra geboorteverlof (WIEG) is op 1 januari 2019 in werking getreden. Sindsdien hebben partners in loondienst na de geboorte van hun kind recht op eenmaal het aantal werkuren per week aan geboorteverlof, met loondoorbetaling door de werkgever. Sinds 1 juli 2020 hebben partners in loondienst daarnaast recht op vijf keer het aantal werkuren per week aan aanvullend geboorteverlof.
Aanvullend geboorteverlof
Het aanvullend geboorteverlof is op te nemen binnen zes maanden na de geboorte van het kind en alleen nadat men eerst de week geboorteverlof heeft opgenomen. Tijdens de vijf aanvullende weken ontvangen
partners een uitkering van het UWV ter hoogte van 70 procent van het dagloon (tot 70 procent van het maximumdagloon).
Eerste evaluatie WIEG
Een rapport met de eerste evaluatie van de WIEG is in februari 2022 opgeleverd door Regioplan. De evaluatie was primair gericht op het aanvullend geboorteverlof. Onderzocht is wie er gebruikmaakten van het aanvullend geboorteverlof en wat de effecten ruim een jaar na de invoering hiervan waren.
Driekwart partners gebruikt aanvullend verlof
Uit het rapport blijkt dat bijna driekwart (74 procent) van de partners die recht hadden op het aanvullend geboorteverlof hiervan gebruik heeft gemaakt. Daarnaast heeft zestien procent gebruikgemaakt van alleen de eerste week geboorteverlof. Slechts tien procent van de partners die daar recht op hadden, heeft helemaal geen aanvullend geboorteverlof opgenomen.
Waarom geen aanvullend geboorteverlof?
Van degenen die geen aanvullend geboorteverlof opnamen (26 procent), gaf bijna de helft aan dat zij het aanvullend geboorteverlof niet nodig hadden. In de meeste gevallen was dit zo omdat de moeder minder ging werken of hiermee stopte.
Hiernaast gaf ruim 40 procent van deze groep aan, dat zij er wel gebruik van hadden willen maken, maar dat dit voor hen niet mogelijk was. Meestal was dit om financiële redenen.
In huishoudens met een gezamenlijk inkomen van meer dan € 4.000 netto per maand, werd het aanvullend geboorteverlof door 85 procent van de partners opgenomen.
In huishoudens met een gezamenlijk inkomen lager dan € 4.000 netto per maand was dit 63 procent van de partners.
Financieel niet rondkomen
Van alle ouders uit de onderzoeksgroep zijnde/met partner in loondienst, gaf zes procent aan het aanvullend geboorteverlof niet op te nemen, omdat zij financieel niet rond konden komen met de uitkering van 70 procent van het (maximum)dagloon.
Onderzoek onder werkgevers
Naast het onderzoek onder ouders, bestond de evaluatie ook uit een onderzoek onder werkgevers. Daaruit blijkt onder meer dat bijna driekwart van de geënquêteerde werkgevers de aanvraagprocedure van de uitkering bij het UWV eenvoudig tot zeer eenvoudig vindt.
De redenen die werkgevers noemen voor het niet gebruiken van het aanvullend geboorteverlof door hun werknemers, komen grotendeels overeen met de redenen die werknemers zelf noemen.
Impact coronamaatregelen
Belangrijk te noemen, is dat de coronamaatregelen vrijwel zeker invloed hebben gehad op het gebruik en de effecten van het aanvullend geboorteverlof.
Maatregelen als het thuiswerken veranderden de verdeling van (extra) zorgtaken. Ook is het voor te stellen dat eventuele onzekerheid over de economische situatie of het wegvallen van inkomen als gevolg van de pandemie, invloed kunnen hebben gehad op het gebruik van het (aanvullend) geboorteverlof.
Welke ouders nemen geen verlof vanwege financiële reden op?
Hoewel de groep die om financiële redenen geen gebruikmaakt van het geboorteverlof procentueel gezien niet groot is, is het goed om een beter beeld te krijgen van de samenstelling van deze groep en het geheel aan afwegingen dat men maakt om wel of geen verlof op te nemen. Daarom is minister van Gennip van SZW van plan op korte termijn nader onderzoek te doen naar de achtergrondkenmerken van deze groep ouders.
Ook is het goed om opnieuw te kijken naar de realisatie van de mogelijke effecten van de invoering van het geboorteverlof, wanneer de coronapandemie en de hieraan gerelateerde maatregelen niet of minder van invloed zijn en het hybride werken vastere vorm heeft gekregen.
Evaluatie Wet betaald ouderschapsverlof
In de evaluatie van de Wet betaald ouderschapsverlof wordt daarom, naast het gebruik en de effecten van de invoering van het betaald ouderschapsverlof, ook opnieuw aandacht besteed aan het gebruik, de effecten en de doelmatigheid van het geboorteverlof.
Een jaar na inwerkingtreding, dus in de tweede helft van 2023, vindt de invoeringstoets van de Wet betaald ouderschapsverlof plaats.
Mede op basis hiervan wordt bekeken of er aanleiding is de eerste evaluatie, nu gepland begin 2025, te vervroegen.
Aanbiedingsbrief Evaluatie Wet invoering extra geboorteverlof (WIEG)