UWV stelt jaarlijks de premies voor vrijwillige verzekeringen vast. De nota Premievaststelling vrijwillige verzekeringen 2021 laat zien hoe UWV deze premies berekent.
Werknemers zijn verplicht verzekerd voor de werknemersverzekeringen. Zelfstandigen, personen die tijdelijk niet werken, ontwikkelingswerkers en alfahulpen hebben de mogelijkheid om onder bepaalde voorwaarden zich bij UWV vrijwillig te verzekeren voor de Ziektewet, WW, WAO, WIA of een combinatie hiervan.
De aanmeldtermijn hiervoor is maximaal 13 weken na beëindiging van een verplichte werknemersverzekering. Per oktober 2020 zijn er ongeveer 18.000 vrijwillig verzekerden bij UWV. Ter vergelijking: volgens het CBS was in 2019 het aantal zzp’ers dat eigen arbeid of diensten aanbiedt 890.000.
Ook bestaat de mogelijkheid een Ziektewet/WIA-verzekering af te sluiten bij een private verzekeraar.
Voor de premieberekening bepaalt UWV de verwachte lasten en het verwacht verzekerd bedrag in 2021. Daarnaast wordt gerekend met het indexeringspercentage van 0,28 procent per 1 januari 2021 en zijn voor de ramingen de realisaties tot en met september 2020 gebruikt.
De premies worden kostendekkend bepaald en zijn voor de WW, WAO en WIA gemaximeerd aan de verplichte premiepercentages van de werknemersverzekeringen.
UWV heeft per oktober 2020 ongeveer 18.000 vrijwillig verzekerden. De grootste groep vrijwillig verzekerden bij UWV bevindt zich in de leeftijdscohorten 40-49 en 50-59 en de meeste verzekerden zijn verzekerd voor de WAO/WIA en/of Ziektewet. Als persoon kun je je verzekeren voor meerdere wetten.
In de Wfsv (Wet financiering sociale verzekeringen) is opgenomen dat voor de WW, WAO en WIA geldt dat de premie niet hoger mag zijn dan het door het ministerie van SZW landelijk vastgestelde wettelijke premiepercentage.
De Ziektewet kent geen landelijk vastgesteld wettelijk percentage en wordt daarom op kostendekkend niveau vastgesteld.
In de tabel staan de vastgestelde premies voor de vrijwillige verzekeringen Ziektewet, WW, WAO en WIA voor de premiejaren 2017-2021.
Voor de premieberekening bepaalt UWV de verwachte lasten en het verwacht verzekerd bedrag in 2021.
Tabel 1. Premiepercentages vrijwillige verzekeringen 2017-2021
Premiepercentages | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 |
Ziektewet | |||||
Landelijk | 9,20 | 9,00 | 8,25 | 8,25 | 9,20 |
Alfahulpen | 7,95 | 7,80 | 7,40 | 7,40 | 7,95 |
WW | 1,55 | 1,60 | 1,80 | 1,85 | 1,90 |
WAO | 6,16 | 6,27 | 6,46 | 6,77 | 7,03 |
WIA | 6,92 | 7,04 | 7,23 | 7,53 | 7,81 |
Premie Ziektewet
De vrijwillige verzekering Ziektewet kent twee premies, namelijk een uniform landelijke premie en een premie voor degenen die ingezet worden voor het verlenen van huishoudelijke hulp, met hun eigen verzekeringsvoorwaarden (alfahulpen).
UWV bepaalt het kostendekkend premiepercentage op basis van de raming van de totale lasten en het verwacht verzekerd bedrag in 2021.
Het aantal vrijwillig verzekerden voor de Ziektewet is in oktober 2020 ongeveer 13.900. In 2020 neemt het aantal uitkeringsjaren significant toe; met name door het hoge aantal in april en mei. Dit komt door een piek aan ziekmeldingen wegens de coronacrisis. UWV doet de aanname dat deze piek zich niet voor zal doen in 2021. Dat leidt tot een lichte daling van het aantal uitkeringsjaren in 2021. De gemiddelde jaaruitkering stijgt structureel ieder jaar en zal naar verwachting licht verder stijgen in 2021.
Het kostendekkende premiepercentage voor 2021 is berekend op 9,20 procent en daarmee in lijn met de lager geraamde lasten ten opzichte van 2020. Bij de Ziektewet is geen wettelijke maximering van toepassing.
Alfahulpen betalen een lagere premie van 7,95 procent, omdat ze de eerste zes weken geen recht hebben op een ziektewetuitkering.
Premie WW
Bij de vrijwillige verzekering WW gaat het om een relatief gering aantal verzekerden en niet meer dan enkele tientallen uitkeringen.
De verwachte kostendekkende premie voor 2020 is 1,90 procent. Voor 2021 geldt een wettelijke maximumpremie van 7,70 procent voor de WW. Aangezien de kostendekkende premie lager is dan de wettelijke maximumpremie wordt de WW-premie van de vrijwillige verzekering vastgesteld op 1,90 procent.
De lichte stijging van het premiepercentage in 2021 wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door het lagere verzekerd bedrag in 2021.
Premie WAO/WIA
Het aantal vrijwillig verzekerden voor de WAO/WIA is ongeveer 14.600.
De kostendekkende premie vrijwillige verzekering voor de WAO/WIA komt in 2021 uit op 9,41 procent.
De WAO-premie voor vrijwillig verzekerden mag volgens de wet niet hoger gesteld worden dan de basispremie WAO/WIA voor verplicht verzekerden. De premie voor verplicht verzekerden bedraagt 7,03 procent voor 2021. Het gaat bij deze verzekeringsvorm om een beperkt aantal personen, dat nog op basis van de WAO verzekerd kan zijn.
De WAO-premie voor vrijwillig verzekerden is 0,26%-punt hoger dan het percentage voor 2020. Oorzaak hiervoor is de stijging van de basispremie WAO/WIA.
De WIA-premie voor vrijwillig verzekerden mag volgens de wet niet hoger gesteld worden dan de som van de basispremie WAO/WIA van 7,03 procent en het gemiddeld percentage Whk WGA voor verplicht verzekerden van 0,78 procent. Het premiepercentage voor de WIA in 2021 wordt hierdoor op 7,81 procent vastgesteld. De WIA-premie voor vrijwillig verzekerden is daarmee 0,28%-punt hoger dan het percentage voor 2020.
Deze stijging wordt veroorzaakt door de toename van de basispremie WAO/WIA met 0,26%-punt, die door het ministerie van SZW is vastgesteld en een toename van het gemiddeld percentage voor de Whk WGA met 0,02%-punt.
Premievaststelling vrijwillige verzekeringen 2021