Dat schrijven werkgeversorganisaties MKB-Nederland, VNO-NCW en AWVN in de op 17 juni gepubliceerde leidraad voor bedrijven Arbeidsvoorwaarden in coronacrisis. Andere tijden, andere oplossingen, een herziening van een eerdere arbeidsvoorwaardennota.
Eerder afgesproken loonsverhogingen moeten wellicht van tafel en afspraken over bijvoorbeeld roosters, reistijden en reiskosten bij thuiswerken moeten als gevolg van de coronacrisis scherp worden bekeken.
Volgens de organisaties is het “dringend gewenst” om de arbeidsvoorwaarden van bedrijven en bedrijfstakken te toetsen aan de nieuwe realiteit. “Zo draaien sommige sectoren voorlopig nog steeds op halve kracht en moet in andere sectoren de klap van de coronamaatregelen nog komen.”
De werkgevers gaan ervan uit dat de focus bij de meeste bedrijven de komende periode komt te liggen op kostenbeheersing. “Aangezien ze fors hebben ingeteerd op hun reserves.” De organisaties adviseren de achterban dan ook om bij nieuwe cao’s vaste loonstijgingen te beperken.
Uitstel loonafspraken
Uit de leidraad:
“Bedrijven in de gevarenzone zouden met vakbonden kunnen overleggen over de mogelijkheden om de eerder gemaakte contractloonafspraken voor 2020 uit te stellen. Waar mogelijk zou uitstel geflankeerd kunnen worden met andere afspraken, zoals in de vorm van tijdelijk extra verlof, extra persoonlijk ontwikkelbudget, een voorwaardelijke verhoging, winstdelingsuitkering, et cetera.”
In ruil voor verlof
“Een andere mogelijkheid is de eerder gemaakte contractloonstijging voor 2020 te handhaven, in ruil voor een bijdrage van medewerkers. Denk hierbij bijvoorbeeld aan verlofopname (waarbij de werkgever een aantal verlofdagen in 2020 aanwijst). Dit komt de inzetbaarheid van medewerkers ten goede en voorkomt de opbouw van verlofstuwmeren (en daarmee dat opgebouwde verloftegoeden op de balans drukken).”
Nieuwe cao
“Zolang er geen zekerheid is over het verloop van de crisis en het aantrekken van de economie, bestaat de kans dat een loonsverhoging in een nieuwe cao achteraf totaal uit de pas kan lopen met de economische ontwikkelingen, met nadelige gevolgen voor bedrijf, medewerkers en (uiteindelijk) herstel van de gehele economie. De ruimte voor nieuwe contractloonafspraken zal in de meeste gevallen nihil of beperkt zijn.”
Draagvlak
“Voor zover daar budgettaire ruimte voor is, kan geen of een beperkte contractloonstijging met een (voorwaardelijke) eenmalige uitkering of tijdelijk extra verlof worden gecombineerd. Dit kan het draagvlak onder medewerkers voor de loonparagraaf vergroten.
Draagvlak voor geen (of een beperkte) contactloonstijging kan ook groter worden in combinatie met een (tijdelijk) verhoogd persoonlijk ontwikkelbudget.”
Wel loonstijging
“In het geval er wel een contractloonstijging wordt afgesproken, is het aan te bevelen om deze stijging voorwaardelijk te maken (afhankelijk van bedrijfsresultaten, sectorale omzet of ontwikkeling van de Nederlandse economie) en/of deze stijging zo ver mogelijk op te schuiven naar het einde van de looptijd.”