De samenleving gaat vanaf 2020 honderden miljoenen aan transitievergoedingen betalen voor langdurig zieke werknemers. De Hoge Raad hakte recent een knoop door over de duizenden ‘slapende dienstverbanden’.
Werkgevers moeten werknemers ontslaan die langer dan twee jaar ziek zijn en zelf uit dienst willen. Dat houdt ook in dat ze de wettelijk verplichte transitievergoeding moeten betalen.
De Hoge Raad neemt in haar oordeel mee dat werkgevers vanaf april 2020 gecompenseerd worden voor de transitievergoeding. Volgens de raad is er geen enkele reden meer om de zieke werknemers hun transitievergoeding te onthouden.
De Amsterdamse hoogleraar arbeidsrecht Evert Verhulp (UvA) zegt hierover in de Volkskrant:
‘Een transitievergoeding is er om het verlies van een baan te compenseren en een transitie naar een volgende baan te faciliteren. We praten hier over arbeidsongeschikte mensen die niet meer, of niet snel meer, aan het werk gaan.’
Ongerechtvaardigd verschil?
Het vorige kabinet voerde in 2015 de verplichte transitievergoeding in bij ontslag, ook voor zieke werknemers. Toenmalig minister Asscher van Sociale Zaken wilde geen ongerechtvaardigd onderscheid maken tussen zieke en niet-zieke werknemers.
Volgens Verhulp mag je wel degelijk een verschil maken. Een gezond persoon krijgt ook niet twee jaar lang loon doorbetaald terwijl hij thuis zit. Nederland keert in 2020 volgens hem een miljard uit, dat is 125 euro per werkende Nederlander.
Werkgevers mogen zieke werknemers de eerste twee jaar niet ontslaan en moeten het loon doorbetalen. Daarna stopt de verplichting van loondoorbetaling en mag de werkgever de werknemer ontslaan. In de praktijk willen werkgevers het ontslag echter vaak niet verlenen, omdat ze dan verplicht zijn een transitievergoeding te betalen. Zo ontstaan de slapende dienstverbanden. Aan deze praktijk moet nu volgens de Hoge Raad een einde komen.
Perverse prikkels
Evert Verhulp:
‘Wanneer ik net voor mijn pensioen twee jaar ziek ben en ik krijg ontslag, tik ik echt een enorm bedrag binnen, vaak een jaarsalaris. Als ik doorwerk, krijg ik dat niet. Ik kan niet rechtvaardigen waarom de ziekte aanleiding geeft tot het uitkeren van tienduizenden euro’s. De regeling nodigt uit tot akkoordjes.’
Slecht nieuws?
Slapende dienstverbanden zijn FNV al jaren een doorn in het oog. De vakbond is blij met de uitspraak.
Exacte cijfers zijn niet bekend, maar in heel Nederland gaat het waarschijnlijk om duizenden mensen die niet ontslagen worden, terwijl ze dat wel willen.
Evert Verhulp:
‘Op individueel niveau kunnen situaties schrijnend zijn en kan de uitspraak van de Hoge Raad worden gevierd als overwinning. Maar voor de samenleving is dit slecht nieuws. De vakbeweging had moeten zeggen: het geld dat hiermee is gemoeid gaan we meteen in de loonsverhoging stoppen zodat iedereen profiteert. Hier hebben we over een paar jaar echt spijt van.’
Bronnen: Volkskrant.nl en FNV.nl