
Het recht van de pensioenuitvoerder op waardeoverdracht van een klein pensioen op grond van de Wet waardeoverdracht klein pensioen is op 1 januari 2019 in werking getreden. De Wet heeft pensioenuitvoerders het recht gegeven om kleine pensioenen, dit zijn pensioenen die minder dan 592,51 euro bruto per jaar bedragen (2024), zonder instemming van de deelnemer over te dragen aan de pensioenuitvoerder waar de werknemer inmiddels pensioen opbouwt.
Met de automatische waardeoverdracht van kleine ouderdomspensioenen wordt beoogd dat meer kleine pensioenen de pensioenbestemming bereiken en de uitvoeringskosten worden beperkt.
Tot slot leidt het overdragen van kleine pensioenen tot een vereenvoudigde en verbeterde voorlichting met meer overzicht voor de deelnemer.
Automatische waardeoverdracht
In de Wet waardeoverdracht klein pensioen is toegezegd om drie jaar na inwerkingtreding te bezien of het proces van automatische waardeoverdracht werkt zoals is beoogd. In 2023 is nog een aanvulling op deze wet in werking getreden, waardoor pensioenuitvoerders geen onderscheid meer hoeven te maken tussen de ontstaansgeschiedenis van het kleine pensioen.
Om ook deze aanvullingen mee te kunnen nemen, is deze evaluatie uitgesteld tot het moment waarop de aanvulling op de wet automatische waardeoverdracht klein pensioen in werking was getreden.
De evaluatie is gericht op alle kleine pensioenen die door middel van automatische waardeoverdracht kunnen worden overgedragen aan de nieuwe pensioenuitvoerder. Hiermee wordt ook invulling gegeven aan de toezegging om te onderzoeken hoe deelnemers automatische waardeoverdracht van kleine pensioenen ervaren en wat de voor- en nadelen zijn van het afkopen van een klein ingegaan ouderdomspensioen.
Doelmatig en doeltreffend
SEO Economisch Onderzoek (SEO) heeft een evaluatieonderzoek uitgevoerd dat heeft geleid tot het rapport ‘Klein, maar waardevol’.
Uit de evaluatie volgt dat de Wet Waardeoverdracht kleine pensioenen doelmatig en doeltreffend is. De Wet bevordert pensioenbehoud en verlaagt de uitvoeringskosten van pensioenuitvoerders. Daarnaast is het proces rondom de waardeoverdracht efficiënt. Tot slot zijn de deelnemers in het algemeen tevreden over het verloop van dit proces van waardeoverdracht.
Beleidsopties
In de evaluatie zijn verschillende beleidsopties onderzocht.
De meeste onderzochte beleidsopties dragen niet bij aan het vergroten van de doeltreffendheid (pensioenbehoud) en doelmatigheid (uitvoeringslasten) of hebben een negatief effect op de uitvoerbaarheid.

Onderscheid tussen kleine pensioenen vóór en ná 2018
Over de wenselijkheid van de optie ‘Directe afkoop bij emigratie’ verschillen in de sector de meningen. Alles afwegend, wegen voor mij de nadelen zwaarder dan de voordelen. Het realiseren van dit beleidsvoornemen zou namelijk ten koste gaan van het pensioenbehoud. Het herhalen van de overdracht van pensioenen ontstaan voor 2018 draagt wel bij aan het vergroten van de doeltreffendheid en doelmatigheid. Daarom wil de minister de komende tijd bezien of het mogelijk is om het onderscheid van kleine pensioenen ontstaan vóór en ná 2018 op te heffen, zodat deze kunnen meelopen in het reguliere proces van automatische waardeoverdracht van kleine pensioenen.
De uitkomsten van deze evaluatie leiden tot het voornemen om het onderscheid tussen kleine pensioenen ontstaan vóór en ná 2018 op te heffen. Om dat te realiseren moet de wet worden gewijzigd.
Afkoopgrens uitdrukken in waarde opgebouwde vermogen
Tot slot heeft SEO in de evaluatie nog ter overweging meegegeven dat het op termijn, wanneer iedereen is overgestapt naar een premieregeling, logischer lijkt om de afkoopgrens (ook) uit te drukken in de waarde van het opgebouwde vermogen. Op dit moment wordt de afkoopgrens uitgedrukt op basis van een bedrag bruto per jaar. Hoewel dit geen beleidsoptie was die in de evaluatie is meegenomen en de huidige geformuleerde afkoopgrens ook voor premieregelingen niet tot (grote) problemen heeft geleid, is de minister van plan de komende periode nader te onderzoeken op welke wijze de afkoopgrens zou moeten worden geformuleerd.
Voorbereidingen treffen
Ten aanzien van de wetswijziging gaat de minister de komende tijd de nodige voorbereidingen treffen door onder andere met de pensioensector in overleg te treden over de vraag of er nog randvoorwaarden gesteld moeten worden om de uitvoering ook daadwerkelijk soepel te laten verlopen. Ook maakt hij van de mogelijkheid gebruik om een aantal signalen uit de sector over de uitvoering van automatische waardeoverdracht kleine pensioenen en over individuele waardeoverdracht mee te nemen, die onder andere samenhangen met de overgang naar premieregelingen.
Kamerbrief over evaluatie wet waardeoverdracht klein pensioen