Het kabinet is zich er wel van bewust dat de ambitie van 100 procent emissievrije personenauto’s (EV’s) nieuwverkopen in 2030 nog niet wordt gerealiseerd. Daarom brengt het kabinet, ter voorbereiding op besluitvorming over eventuele extra klimaatmaatregelen in het voorjaar van 2023, in kaart of en welke aanvullende maatregelen voor de periode na 2025 mogelijk en wenselijk zijn om de ambitie van 100 procent EV nieuwverkopen in 2030 dichterbij te brengen. Hierbij betrekt het kabinet ook de inzichten uit de tussenevaluatie van het fiscale EV-stimuleringsbeleid betrekken, die dit jaar wordt uitgevoerd.
Hand aan de kraan-systematiek
De “hand aan de kraan” (HADK)-systematiek borgt het afgesproken ingroeipad uit het Klimaatakkoord van emissievrije personenauto’s.
De stimuleringsmaatregelen voor de periode 2020-2025 volgend uit het klimaatakkoord, zijn grotendeels fiscaal en bestaan uit een korting in de motorrijtuigenbelasting, een CO2-grondslag in de bpm, een vrijstelling van de vaste voet in de bpm en een korting in de bijtelling. Daarnaast is voor
particulieren een subsidie beschikbaar.
Stimulering verschoven naar particuliere markt
Het toenmalige kabinet heeft er in de Miljoenennota 2022 voor gekozen om vanwege de klimaatopgave per saldo € 600 miljoen extra te reserveren voor de stimulering van emissievrije personenauto’s en – bestelauto’s. Hierdoor hoefde het stimuleringsbeleid niet versoberd te worden. Tegelijkertijd heeft het
toenmalige kabinet ervoor gekozen om het accent van de stimulering te verschuiven van de zakelijke markt naar de particuliere markt. Hiertoe is vanaf 2022 de cap in de bijtelling (de catalogusprijs waarover de maximale korting op de bijtelling voor emissievrije personenauto’s van toepassing is) verlaagd en is tegelijkertijd het budget voor de subsidie voor particulieren (SEPP) verhoogd.
Een overzicht van het huidige maatregelenpakket is weergegeven in tabel 1.
Tabel 1. Overzicht stimuleringsbeleid emissievrije personenauto’s
Stimuleringsbeleid | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 |
BPM vaste voet elektrisch* | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 376 | 376 |
MRB (FC)EV | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | 25% | 100% |
MRB PHEV | 50% | 50% | 50% | 50% | 50% | 75% | 100% |
Bijtelling percentage* | 8% | 12% | 16% | 16% | 16% | 17% | 22% |
Bijtelling cap € | 45.000 | 40.000 | 35.000 | 30.000 | 30.000 | 30.000 | n.v.t. |
SEPP (nieuw) (bedrag in €) | 4.000 | 4.000 | 3.250 | 2.950 | 2.550 | – | – |
* In prijzen 2022
** Tot de cap, en uitgaande van een standaard bijtellingspercentage van 22%.
Ingroeipad
De nieuwe analyse laat zien dat het ingroeipad voor emissievrije personenauto’s zowel dit jaar als in 2023 ruimschoots binnen de door het kabinet vastgestelde HADK-bandbreedte blijft.
Ten opzichte van de 2021-raming wordt richting 2030 wel een hoger ingroeipad voor emissievrije personenauto’s geraamd. Het aandeel in de nieuwverkopen bedraagt in het scenario met vastgesteld beleid naar verwachting circa 52 procent in 2030 (2021-raming: 42 procent). In het scenario met voorgenomen beleid stijgt het aandeel in de nieuwverkopen naar verwachting naar circa 60 procent in 2030.
Het naar boven bijgestelde ingroeipad in de 2022-analyse komt hoofdzakelijk doordat de brandstofprijzen naar verwachting op een structureel hoger niveau blijven, terwijl tegelijkertijd de elektriciteitsprijs (tot 10.000 kWh) juist lager komt te liggen.
Daarnaast komt het omslagpunt in kale aanschafprijs (exclusief overheidsbeleid, zoals de belastingen) waarop een emissievrije personenauto goedkoper wordt dan een personenauto met een fossiele verbrandingsmotor, naar verwachting iets eerder (gemiddeld voor alle segmenten in 2029) door de kostprijsontwikkeling en prijsstrategie van autofabrikanten.
Kamerbrief analyse stimulering emissievrije personenauto’s 2022