Ook kan het niet zo zijn dat uiteindelijk het kartelverbod gebruikt wordt om werkgevers tot een hogere loonsverhoging te dwingen. Daar is een ander instrument voor: de staking. Dat meldt werkgeversvereniging AWVN.
Is loonsverhoging geven verboden? Recent verschenen er in de media berichten over de cao-onderhandelingen bij de supermarkten die vastliepen op een looneis van 5 procent. FNV eist 5 procent meer loon, de VGL, de brancheorganisatie van de supermarkten, gaat hier niet mee akkoord.
In afwachting van een akkoord hebben een aantal grote supermarkten alvast 2,5 procent loonsverhoging gegeven. Gaat het hier om een verboden kartelafspraak? De Autoriteit Consument & Markt (ACM) doet onderzoek.
Uitzondering kartelverbod
Volgens vaste rechtspraak, inmiddels vastgelegd in de Mededingingswet, is het maken van afspraken over arbeidsvoorwaarden en werkgelegenheid door sociale partners uitgezonderd van het kartelverbod. De Nederlandse wetgever heeft hiervan gemaakt dat afspraken in de cao uitgezonderd zijn van het kartelverbod.
De eenzijdige loonsverhoging door werkgevers is echter geen cao-afspraak, integendeel! Dus dan mag het niet? Nee, daar moet nog een oordeel over geveld worden. Dit heeft alleen tot gevolg dat de uitzondering van het kartelverbod niet ingeroepen kan worden.
Verboden kartelafspraak?
De ACM zegt daarom niet dat het niet mag, maar doet alleen onderzoek of sprake is van een kartelafspraak.
Hiervoor is nodig dat het een afspraak betreft tussen ondernemingen die de concurrentie vervalst en daarmee consumenten benadeelt. Het is dan niet nodig om een getekende overeenkomst te overleggen waarin de verboden afspraak opgetekend is. Een advies van een ondernemersvereniging of een stilzwijgende impliciete afspraak is voldoende. Maar er moet wel sprake zijn van beperking van de mededinging.
De loonsverhoging moet een significante invloed hebben op de prijzen om te kunnen spreken van een kartel. Of dit het geval is bij de supermarkten moet dus nog worden vastgesteld. Ook dat de werknemers hier beter van worden, is niet relevant.
