Na twee jaar van veelvuldig thuiswerken in het kader van de pandemiebestrijding, willen veel werkgevers en werkenden ook in de toekomst inzetten op hybride werken. De positieve ervaringen van die afgelopen twee jaar willen werkenden en werkgevers graag behouden. De minister wil de komende jaren stimuleren dat deze verandering in de manier waarop we het werk organiseren (combinatie van thuis en op locatie werken) structureel vorm krijgt.
Het thuiswerkadvies van het kabinet op epidemiologische gronden is per 15 maart 2022 vervallen en omgezet in een oproep aan werkgevers en werknemers om onderling afspraken te maken om hybride werken blijvend te stimuleren.
Structurele afspraken maken
Met het laten vervallen van het thuiswerkadvies zijn we op een kantelpunt beland: van het dringend advies tot thuiswerken om besmettingen tegen te gaan, naar hybride werken met een brede doelstelling. Deze nieuwe situatie geeft werkgevers en werknemers de mogelijkheid om structurele afspraken te maken over de vormgeving van het hybride werken op een wijze die bijdraagt aan het welzijn van medewerkers, aan het organisatiebelang en aan maatschappelijke doelen.
Onderzoeken laten zien dat hybride werken aansluit op de wens van veel werkenden om structureel enkele dagen in de week te blijven thuiswerken en het hybride werken past in een moderne cultuur, waarbij we van een aanwezigheidscultuur gaan naar output gericht werken en vertrouwen. Werkenden en werkgevers hebben ervaren welke voordelen thuiswerken oplevert en dat het kán.
Het is nu hét moment voor werkgevers en werknemers om structureel vorm te gaan geven aan de combinatie van thuiswerken en werken op locatie, ofwel het hybride werken als pijler van nieuwe vormen van (samen)werken. En bij het maken van afspraken daarover oog te hebben voor het algemeen belang, zoals het voorkomen van piekbelasting in het openbaar vervoer en op de weg, het
rekening houden met de behoeften van werkenden met een kwetsbare gezondheid en hun naasten.
Veel werkgevers en werknemers denken al langer na over een passende verdeling tussen werk op locatie en thuis en nemen de verantwoordelijkheid om hier duurzame afspraken over te maken. Zo hebben steeds meer werkgevers zoals ProRail, Philips en de Volksbank in hun cao hierover afspraken gemaakt.
Agenda voor de toekomst van hybride werken
Het kabinet heeft in het coalitieakkoord over thuiswerken afgesproken met het bedrijfsleven en overheden afspraken te maken over het stimuleren van thuiswerken. Om deze nieuwe visie op de inrichting van het werk verder te ondersteunen, werkt het kabinet aan een ‘Agenda voor de toekomst van hybride werken’.
Doel van deze agenda is om het mogelijk te maken dat werkgevers en werknemers hybride werken op dusdanige wijze vormgeven dat de ervaren voordelen van het thuiswerken behouden blijven en de nadelen worden weggenomen. De input voor de Agenda voor de toekomst komt onder meer uit het SER advies over de toekomst van hybride werken, de pilots waarmee geëxperimenteerd wordt met thuiswerken en op locatie werken en monitors zoals Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden. Het kabinet streeft ernaar om voor de zomer met de Agenda voor de toekomst van hybride werken te komen.
SER-advies toekomst hybride werken
Om werkgevers en werknemers te ondersteunen bij het vinden van een goede balans op het gebied van hybride werken is de SER om een breed advies gevraagd.
De verwachting is dat de SER op korte termijn met zijn advies komt. Het advies van de SER vormt een van de bouwstenen voor de Agenda voor de toekomst van hybride werken van het kabinet.
Hybride werken: tips & tools
In 2021 heeft SZW €5 miljoen beschikbaar gekregen om vitaal thuiswerken te bevorderen.
Om nog betere inzage te krijgen in wat werkenden en leidinggevenden nodig hebben om thuis te kunnen werken, is aan TNO gevraagd om een toolkit met praktische instrumenten te vullen die thuiswerken. Werkenden en leidinggevenden krijgen zo meer praktische instrumenten in handen om zowel thuis te werken en als straks hybride werken op te pakken. De uitrol van de tools zal komend half jaar plaatsvinden. De tools worden op hoewerktnederland.nl beschikbaar gesteld voor werkgevers en werknemers.
Voor tips over hybride werken voor werkenden en werkgevers, kijk je op de pagina hybride werken van hoewerktnederland.nl.
Vier fiscale regelingen voor thuiswerken
Voor werkgevers die thuiswerkende werknemers tegemoetkomen in kosten voor thuiswerken zijn er momenteel vier fiscale regelingen waarmee die kosten vrij van loonheffingen kunnen worden vergoed. Hierdoor kunnen thuiswerkgerelateerde kosten, zoals een bureaustoel, een laptop of een tegemoetkoming voor extra elektriciteits- en waterverbruik thuis vrijgesteld worden vergoed:
- Arbovoorzieningen die direct samenhangen met de arbo-verplichtingen van de werkgever zijn onder voorwaarden vrijgesteld, zoals een ergonomische bureaustoel, een beeldschermbril of een voetenbankje bij beeldschermwerk.
- Daarnaast zijn computers, mobiele communicatiemiddelen en dergelijke apparatuur ook onder voorwaarden vrijgesteld. Een van de voorwaarden is dat deze voorzieningen noodzakelijk zijn om de dienstbetrekking goed uit te kunnen voeren.
- Per 1 januari 2022 is er een nieuwe gerichte vrijstelling geïntroduceerd waarmee werkgevers bepaalde thuiswerkkosten onbelast kunnen vergoeden. De vrijstelling bedraagt voor dit jaar € 2 per thuisgewerkte dag en is gebaseerd op onderzoek verricht door het Nibud.
- Tot slot bestaat er een algemene vrijstelling – de vrije ruimte – waarvan de hoogte afhankelijk is van de totale loonsom van de werkgever. De werkgever kan de vrije ruimte ook gebruiken om naast de voornoemde vrijstellingen andere thuiswerkgerelateerde kosten te vergoeden.
Future of Work
De stap naar hybride werken vormt een pijler in een toekomstgerichte invulling van het werk (Future of Work). De kennis, maatregelen en ervaringen uit de praktijk en het SER-advies dat op korte termijn gereed zal zijn, zullen bijdragen aan een goede vormgeving van hybride werken door werkgevers, werknemers en overheid.
Samen met alle betrokken partijen blijft de minister zich inzetten voor een toekomst waarin het hybride werken een prominente plaats zal hebben en zal het kabinet met de Agenda voor de toekomst hier vorm aan geven.
