Als een werkgever een onderneming of een gedeelte van een onderneming overneemt, krijgt hij te maken met de wettelijke regels voor overgang van onderneming, zoals geregeld in het BW.
De wettelijke overgang van onderneming valt onder het arbeidsrecht maar heeft ook gevolgen voor de loonheffingen.
De rechten van de werknemer bij overgang van een onderneming staan in Boek 7.10, afdeling 8 van het Burgerlijk Wetboek.
Als een werkgever een onderneming overneemt, moet hij ook het personeel overnemen. Het uitgangspunt hierbij is dat voor de werknemers niets verandert. De nieuwe werkgever mag de arbeidsovereenkomsten niet wijzigen en geen mensen ontslaan. Werknemers mogen alleen worden ontslagen op grond van aantoonbare economische, technische of organisatorische redenen.
Een wettelijke overgang van onderneming is van toepassing als een onderneming of een deel daarvan overgaat. Hierbij moet de identiteit van (het gedeelte van) de onderneming die overgaat behouden blijven.
Voorbeelden:
- overname door overdracht van activa en eventueel passiva;
- rechtsvormwijziging, bijvoorbeeld de omzetting van een eenmanszaak in een bv;
- splitsing of fusie. Bij een splitsing wordt een onderneming gesplitst en verdeeld over een of meer nieuwe of bestaande rechtspersonen;
- bij een fusie worden twee of meer rechtspersonen samengebracht in één rechtspersoon;
- insourcing of outsourcing. Bij insourcing gaat een onderneming een activiteit zelf uitvoeren. Bij outsourcing besteedt een onderneming een activiteit uit;
Wanneer is de overgang van onderneming niet van toepassing?
Voorbeelden:
- bij een aandelenoverdracht. Dan worden geen activiteiten overgedragen en de werknemers blijven in dienst bij de rechtspersoon.
- bij een overdracht van alleen personeel. Dan worden geen activiteiten overgedragen.
Faillissement
Bij een faillissement geldt de overgang van onderneming meestal ook niet. Een uitzondering hierop is als de doorstart vóór faillissement al volledig is geregeld (de zogenoemde prepack). In dat geval geldt de overgang van onderneming wel.
Let op: als bij een faillissement een (gedeelte van een) onderneming overgaat, heeft dit altijd gevolgen voor de vaststelling van de gedifferentieerde premie Werkhervattingskas (Whk) van de overnemer. Dus ook als de overgang van onderneming niet geldt. Ook voor het eigenrisicodragerschap WGA of ZW kan dit gevolgen hebben.
Wat moet je altijd doen?
- Formulier Melding Loonheffingen Overdracht van activiteiten opsturen. Dit formulier moeten de overdrager en de overnemer samen invullen en ondertekenen.
- Formulier Melding Loonheffingen Aanmelding Werkgever opsturen als de overnemer een nieuwe werkgever is.
- Nieuwe inkomstenverhouding gebruiken voor de werknemers die overgaan naar de overnemer.
- Bij een overgang vóór 1 januari 2018: nagaan of werknemers overgaan naar de overnemer voor wie de overdrager premiekorting toepaste.
De overnemer kan eigenrisicodrager zijn of worden voor de WGA en/of ZW.
1 Melding overdracht van activiteiten
Als een (gedeelte) van een onderneming overgaat, moet je het formulier Melding Loonheffingen Overdracht van activiteiten opsturen. Dit formulier moeten de overdrager en de overnemer ondertekenen. Aan de hand van dit formulier stelt de Belastingdienst de gedifferentieerde premie Werkhervattingskas (Whk) opnieuw vast. Ook stelt de Belastingdienst opnieuw vast of een werkgever groot of klein is voor de gedifferentieerde premie Arbeidsongeschiktheidsfonds (Aof).
Met het formulier bepaalt de werkgever welk gedeelte van de loonsom overgaat van de overdrager op de overnemer. Hierdoor wijzigt ook de toerekening van eventuele ZW- of WGA-uitkeringslasten.
Bij een gedeeltelijke overgang van onderneming ontvangen beide werkgevers een nieuwe beschikking (middelgrote of grote werkgever) of mededeling (kleine werkgever) gedifferentieerde premie Whk. Bij een volledige overname ontvangt alleen de overnemer een nieuwe beschikking of mededeling.
Wanneer de nieuwe premiepercentages gelden voor de Whk en Aof, hangt af van de situatie:
- De overgang vindt plaats per 1 januari. De nieuwe premiepercentages gelden in alle gevallen vanaf 1 januari.
- De overgang vindt plaats in de loop van het kalenderjaar:
– Als de overnemer en overdrager bestaande werkgevers zijn, gelden de nieuwe premiepercentages voor beide werkgevers vanaf 1 januari van het jaar na het jaar van de overgang.
– Als de overnemer een nieuwe werkgever is, gelden de nieuwe premiepercentages vanaf de datum van de overgang. Voor de overdrager gelden de nieuwe premiepercentages vanaf 1 januari van het jaar na het jaar van de overgang.
2 Aanmelden als werkgever
Als de overnemer een nieuwe werkgever is, moet je een loonheffingennummer aanvragen. Hiervoor gebruik je het formulier Melding Loonheffingen Aanmelding Werkgever.
3 Nieuwe inkomstenverhouding
Voor de werknemer heeft de overgang van de onderneming tot gevolg dat zijn arbeidsovereenkomst met de overdrager eindigt en wordt voortgezet door de overnemer. In de aangifte van de overnemer moet je dan een nieuwe inkomstenverhouding gebruiken. De overnemer hoeft niet opnieuw de gegevens voor de loonheffingen te krijgen en de identiteit vast te stellen als hij deze gegevens al van de overdrager heeft gekregen.
4 Recht op premiekorting overnemen bij overgang vóór 2018
Vond de overgang plaats vóór 1 januari 2018? Dan moet je nagaan of er werknemers zijn voor wie de overdrager premiekorting toepaste. De overnemer kan de premiekorting namelijk voor de resterende periode toepassen. Sinds 1 januari 2018 is dit resterend recht op premiekorting omgezet in een loonkostenvoordeel.
Loonkostenvoordeel
Vindt de overgang plaats na 1 januari 2018? Dan hoef je niet na te gaan of er werknemers zijn voor wie de overdrager het loonkostenvoordeel toepaste. Het loonkostenvoordeel gaat niet over op de overnemer.
Ook krijgt de overnemer voor de overgenomen werknemers geen nieuw recht op het loonkostenvoordeel. Bij de overname van een onderneming zet de overnemer de dienstbetrekking van de werknemers voort. Er is dus geen sprake van in dienst nemen of herplaatsen van een werknemer, wat wel een voorwaarde is voor de loonkostenvoordelen.
Lage-inkomensvoordeel
Voor het lage-inkomensvoordeel mag je de verloonde uren van de overnemer en de overdrager niet bij elkaar optellen om te beoordelen of aan de eis van 1.248 verloonde uren wordt voldaan.
Eigenrisicodrager WGA of ZW
Als een overdrager eigenrisicodrager is voor de WGA of ZW gaat dat bij een overgang van een onderneming niet automatisch over op de overnemer. Als een overnemer eigenrisicodrager voor de WGA of ZW wil worden, moet je dat opnieuw aanvragen.
Hiervoor kun je de volgende formulieren gebruiken:
- Aanvraag of beëindiging Eigenrisicodragerschap voor de WGA
- Aanvraag of beëindiging Eigenrisicodragerschap voor de ZW
Bij de aanvraag van het eigenrisicodragerschap voor de WGA moet je een garantieverklaring WGA van een erkende bank of verzekeraar meesturen.
Bij de aanvraag van het eigenrisicodragerschap voor de ZW moet je de afspraken meesturen, die je hebt gemaakt over de verzuimbegeleiding van de zieke (ex-)werknemers.
Let op: als de overdrager eigenrisicodrager is voor de WGA en ZW en er zijn werknemers die een WGA- of ZW-uitkering ontvangen, komen deze uitkeringen voor rekening van de overnemer als sprake is van een volledige overgang van onderneming.
Wat zijn de gevolgen voor het eigenrisicodragen WGA en ZW?
Gevolgen voor WGA
Bij een overgang van onderneming zijn meerdere situaties mogelijk. In de tabel hierna zie je per situatie wat de gevolgen zijn:
| Overdrager | Overnemer | Volledige overgang | Gedeeltelijke overgang |
| 1: Geen ERD WGA | Wel ERD WGA | Risico naar overnemer | Risico blijft bij UWV, pro rata verhaal op overnemer |
| 2: Wel ERD WGA | Geen ERD WGA | Risico toch naar overnemer | Risico blijft bij overdrager |
| 3: Wel ERD WGA | Wel ERD WGA | Risico naar overnemer | Risico blijft bij overdrager |
Een eigenrisicodrager voor de WGA draagt vanaf de start van de WGA-uitkering maximaal 10 jaar zelf het risico voor gedeeltelijke arbeidsgeschiktheid en tijdelijke volledige arbeidsongeschiktheid van (ex-)werknemers. Daarnaast is hij gedurende deze periode verantwoordelijk voor de re-integratie van deze werknemers. Hij hoeft de premiecomponent WGA van de gedifferentieerde premie Whk niet te betalen.
Met de term ‘risico’ in de tabel wordt bedoeld het risico dragen van de betaling van een WGA-uitkering.
De bank of de verzekeraar die de garantieverklaring heeft afgegeven aan de overdrager, staat ook garant voor de uitkeringen die de overnemer door de overgang van de onderneming gaat betalen.
Let op: als een overdrager eigenrisicodrager is voor de WGA, gaat dat bij een overgang van een onderneming niet automatisch over op de overnemer.
Gevolgen voor ZW
Bij de ZW zijn dezelfde situaties mogelijk als bij de WGA. In de tabel hierna zie je per situatie wat de gevolgen zijn.
| Overdrager | Overnemer | Volledige overgang | Gedeeltelijke overgang |
| 1: Geen ERD ZW | Wel ERD ZW | Geen inlooprisico, alleen risico voor ziekte na overgang | Geen inlooprisico, alleen risico voor ziekte na overgang |
| 2: Wel ERD ZW | Geen ERD ZW | Risico toch naar overnemer | Risico blijft bij overdrager |
| 3: Wel ERD ZW | Wel ERD ZW | Risico naar overnemer | Risico blijft bij overdrager |
Een eigenrisicodrager voor de ZW draagt het risico van de betaling van een ZW-uitkering aan zijn (ex-)werknemers als zij daar recht op hebben. Ook regelt hij zelf het preventie- en verzuimbeleid en de re-integratie van zieke werknemers. Hij hoeft de premiecomponent ZW van de gedifferentieerde premie Whk niet te betalen.
Met de term ‘risico’ in de tabel wordt bedoeld het risico dragen van de betaling van een ZW-uitkering.
Is de overdrager geen eigenrisicodrager voor de ZW en de overnemer wel? En zijn er bij de overdrager werknemers in dienst (geweest) die een ZW-uitkering ontvangen? Dan gaat de overnemer voor deze uitkeringen niet het risico dragen. Dit komt doordat er bij het eigenrisicodragen ZW geen inlooprisico geldt.
De bank of de verzekeraar die de garantieverklaring heeft afgegeven aan de overdrager, staat ook garant voor de uitkeringen die de overnemer door de overgang van de onderneming gaat betalen.
Let op: als een overdrager eigenrisicodrager is voor de ZW, gaat dat bij een overgang van een onderneming niet automatisch over op de overnemer.
Gevolgen voor lopende ziekmeldingen en WAZO-aanvragen?
Een werkgever die onder de wettelijke overgang van onderneming valt, kan een nieuw loonheffingennummer krijgen. Dit kan gevolgen hebben voor de behandeling van lopende ziekmeldingen en Wet Arbeid en Zorg (WAZO)-aanvragen.
Wat je moet doen, hangt af van de situatie:
- bedrijfsovername of fusie;
- rechtsvormwijziging.
1 Bedrijfsovername
Bij een bedrijfsovername of fusie komen de lopende ziekmeldingen en WAZO-aanvragen onder het loonheffingennummer van de overnemer. De ingangsdatum waarop de lopende meldingen overgaan op het nieuwe nummer, is de datum van de overname.
Wat moet je doen?
Stuur een brief naar UWV met een lijst van de ziekmeldingen en WAZO-aanvragen die onder het nieuwe loonheffingennummer vallen. In deze brief vermeld je:
- het nieuwe loonheffingennummer.
- het bankrekeningnummer van de nieuwe werkgever, in dit geval van het bedrijf dat overneemt.
- de datum waarop UWV de lopende meldingen of uitkeringen moet omzetten naar het nieuwe loonheffingennummer.
- alle burgerservicenummers van de werknemers voor wie de eerdere werkgever de betalingen ontvangt.
Vermeld bij lopende WAZO- of ziekmeldingen per burgerservicenummer:
- de eerste ziektedag en eventueel de 42e-weeksmelding;
- of het gaat om een Ziektewet- of WAZO-uitkering.
Werknemers die ziek uit dienst gaan, vermeld je niet op de lijst.
Stuur de brief naar:
UWV
Afdeling Ziektewet
Postbus 57015
1040 CT Amsterdam
2 Rechtsvormwijziging
Als de rechtsvorm van de onderneming wijzigt en de onderneming heeft werknemers in dienst, moet je een nieuw loonheffingennummer aanvragen bij de Belastingdienst. Hiervoor gebruik je het formulier Melding Loonheffingen Aanmelding Werkgever.
In dat geval blijven de lopende ziekmeldingen en WAZO-aanvragen bij UWV onder het oude nummer staan. Nieuwe aanvragen vallen onder het nieuwe nummer.
Als je in de Verzuimmelder of via Digipoort gegevens wilt opvragen, een ziek- of betermelding wilt doen, gegevens van een WAZO-aanvraag wilt bekijken, of WAZO-uitkering wilt aanvragen, bekijk je per melding of aanvraag onder welk loonheffingennummer het valt. Daarvoor vergelijk je de eerste ziektedag of de datum van aanvraag met de datum waarop het loonheffingennummer is veranderd. Je kunt in dit geval dus tijdelijk te maken hebben met twee loonheffingennummers.
Meer informatie op uwv.nl/werkgevers
Bron: Forum Salaris
